Đi làm đồng trong nắng nóng, người đàn ông sốc nhiệt hôn mê

Chịu di chứng nặng nề vì sốc nhiệt

Bác sĩ khoa Cấp cứu A9, BV Bạch Mai đang thăm khám cho một bệnh nhân đột quỵ vào viện trong tình trạng rối lọan ý thức, liệt nửa người bên phải.

Mới đây, Khoa Cấp cứu A9, Bệnh viện Bạch Mai tiếp nhận và điều trị cho một bệnh nhân nam, trên 40 tuổi đang làm việc trên cánh đồng thì rơi vào tình trạng mệt lả, sốt cao, đau đầu, buồn nôn, choáng váng. Khi nhập viện bệnh nhân đã rơi vào tình trạng hôn mê, không tiếp xúc được, sốt trên 41 độ C, mất nước nghiêm trọng.

Các bác sỹ chẩn đoán bệnh nhân bị sốc nhiệt do làm việc dưới nhiệt độ cao trong thời gian dài. Bệnh nhân được bóp bóng qua mask, đặt ống nội khí quản để bảo vệ đường thở, hạ sốt, truyên dịch, chụp CT não và làm các xét nghiệm đánh giá. Kết quả chụp phim CT cho thấy bệnh nhân có tổn thương phù não và các đánh giá xét nghiệm cho thấy rất nhiều rối loạn trong cơ thể. Với nỗ lực của các y bác sĩ và gia đình bệnh nhân đã được cứu sống nhưng không tránh khỏi các di chứng về ý thức và vận động.

Theo PGS.TS.BS Nguyễn Văn Chi, Trưởng Khoa Cấp cứu A9, Bệnh viện Bạch Mai, cơ thể chúng ta có cơ chế điều hòa thân nhiệt để giữ cho nhiệt độ cơ thể ở mức cân bằng, quanh 37 độ C. Trong thời tiết nắng nóng, cơ thể chúng ta vừa sinh ra nhiệt trong quá trình hoạt động, vừa hấp thụ nhiệt từ môi trường vào cho nên nguy cơ tăng thân nhiệt do ở lâu trong môi trường nắng nóng là rất cao.

Khi nhiệt độ cơ thể tăng lên, cơ thể chúng ta sẽ thực hiện các cơ chế để điều tiết để giữ thân nhiệt như thở nhanh, giãn mạch dưới da, toát mồ hôi, ức chế quá trình sinh nhiệt trong cơ thể,... Tuy nhiên, nếu ở trong môi trường nắng nóng kéo dài, các cơ chế đó sẽ không còn hiệu quả, khi nhiệt độ tăng lên trên 41 độ C kéo dài, nó sẽ làm ảnh hưởng đến các chức năng của các cơ quan quan trọng như não, tim, phổi, thận và đặc biệt khi nhiệt độ tăng quá cao, các hoạt động chuyển hóa trong cơ thể sẽ rối loạn nghiêm trọng, dẫn đến hôn mê, co giật.

Làm sao để bảo vệ sức khỏe khi nắng nóng gay gắt?

PGS.TS.BS Nguyễn Văn Chi (bên trái) đang thăm khám và hội chẩn tại giường cho một bệnh nhân nặng điều trị tại Khoa Cấp cứu A9.

Theo PGS Nguyễn Văn Chi, các nhóm đối tượng cần đặc biệt lưu ý khi thời tiết nắng nóng là những người bắt buộc phải làm việc kéo dài ở ngoài trời như nông dân, công nhân xây dựng, nhân viên giao hàng,… Thứ hai là nhóm đối tượng có bệnh mạn tính như tăng huyết áp, tiểu đường, tim mạch, bệnh lý hô hấp mạn tính,.... khi nhiệt độ cao sẽ có nguy cơ bất ổn các bệnh lý người bệnh đang mắc dẫn tới những biến chứng không thể lường trước được.

Nhóm tiếp theo các cháu nhỏ chưa có ý thức về thời tiết, mải vui chơi, hoạt động kéo dài sẽ có nguy cơ bị sốc nhiệt, say nắng. Nhóm thứ 4 là người già, sức chịu đựng kém, mang nhiều nguy cơ bệnh tật, phản xạ khát kém nên dễ bị thiếu nước.

Với các nhóm đối tượng này, chuyên gia khuyến cáo, những người phải làm việc ngoài trời cố gắng tránh thời điểm từ 11 giờ trưa đến 15 giờ chiều là lúc cường độ nắng nóng cao nhất. Mỗi người phải có các biện pháp bảo vệ cơ thể như mặc quần áo bảo hộ lao động chống nắng, che chắn, khi làm việc ngoài trời. Đặc biệt cần lưu ý uống đủ nước để phòng mất nước.

Nếu phải lưu thông trên đường thì cần đội mũ nón, che ô, mặc đồ chống nắng. Người lao động ngoài việc có đầy đủ phương tiện dụng cụ chống nắng thì cứ sau 1 khoảng thời gian phải vào chỗ mát tạm nghỉ 10 - 15 phút để cơ thể hạ nhiệt và bổ sung thêm nước cho cơ thể. Trung bình một người nên uống từ 2,5 -3 lít nước/ngày trong những ngày nắng nóng

Bên cạnh đó, người dân nên tăng cường dinh dưỡng, ăn nhiều trái cây, rau xanh có tác dụng thanh nhiệt, uống nước chanh, cam, nước dừa,...Khi mới ở nơi nắng nóng nhiệt độ cao vào không nên tắm ngay bằng nước lạnh, nên nghỉ ngơi để cơ thể hạ nhiệt độ, uống bù lại nước, để ráo mồ hôi. Sau khi tắm xong cũng không nên vào ngay phòng điều hòa để nhiệt độ quá thấp

 Những người có tiền sử bệnh tim mạch, huyết áp cao không nên qua lại giữa môi trường nóng - lạnh đột ngột, đặc biệt chú ý khi sử dụng điều hòa, không để nhiệt độ chênh lệch quá cao so với môi trường bên ngoài rất dễ gây ra tình trạng sốc nhiệt do thay đổi nhiệt độ đột ngột. Đặc biệt chỉ nên điều chỉnh nhiệt độ của điều hòa ở khoảng 27 độ, những ngày quá nóng nên để nhiệt độ chênh lệch với môi trường bên ngoài tối đa là 10 độ C.