Bộ trưởng Bộ Y tế: 'Tốc độ lây nhiễm COVID-19 nhanh hơn cả tốc độ tiêm vaccine'

Sáng 20/1, Bộ Y tế tổ chức Hội nghị trực tuyến với Ban chỉ đạo phòng chống dịch COVID-19 các tỉnh, thành. Tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết, hiện hầu hết các quốc gia đều ghi nhận sự gia tăng ca nhiễm, dự tính số mắc COVID-19 sẽ tiến tới mốc 100 triệu người trong tuần tới.

Ngày cao điểm 500 trường hợp nhập cảnh trái phép

Tại Việt Nam, đã tròn 50 ngày nước ta không có ca nhiễm cộng đồng, nhưng vẫn còn nhiều nguy cơ.

Thời gian qua, Bộ Y tế - cơ quan thường trực Ban chỉ đạo (BCĐ) Quốc gia phòng chống dịch COVID-19 - đã tham mưu Thủ tướng Chính phủ cố gắng ngăn chặn và hạn chế tối đa việc nhập cảnh qua đường hàng không. Theo Công điện 01 và các văn bản chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, từ nay đến Tết Nguyên đán hầu như không còn các chuyến bay kể cả chuyến đưa công dân Việt Nam từ nước ngoài trở về.

Bộ trưởng Bộ Y tế cho hay mọi trường hợp nhập cảnh vào Việt Nam đều phải cách ly tập trung 14 ngày. Ảnh: T.H

Nhưng nguy cơ lây nhiễm COVID-19 qua đường mòn lối mở, cửa khẩu, trái phép, đường bộ còn rất phức tạp. Một số nước trong khu vực vẫn mở các chuyến bay. Bà con Việt Nam ở nước ngoài đi chuyến bay thương mại về các quốc gia đó, rồi đi đường bộ về Việt Nam. Dù BCĐ Quốc gia đã cảnh báo đi theo chính ngạch, cách ly 14 ngày nhưng tình trạng vượt biên trái phép, nhập cảnh trái phép vẫn diễn ra.

Thông tin từ Bộ trưởng cho hay mỗi ngày lực lượng chức năng bắt giữ được 100 - 150 trường hợp nhập cảnh trái phép. Có ngày cao điểm lên tới 500 người. "Còn đối tượng không bắt được thì như thế nào?", Bộ trưởng đặt câu hỏi và nhận định nguy cơ xâm nhập đường biên lớn.  

Qua theo dõi, trao đổi, giám sát nhập cảnh, cơ quan chức năng cho hay có một số điểm nổi bật. Theo đó, tất cả vượt biên trái phép đều có sự liên kết với bên trong qua các nhà xe, đường dây... Các đối tượng này né tránh bằng cách sử dụng mạng xã hội để trao đổi cách thức vào Việt Nam.

Vừa rồi, ngành Y tế đã "bóc tách" và phát hiện một loạt nhà xe nhận chở khách từ khu vực biên giới trốn cách ly vào trong nội địa.

"Có hơn 10 tỉnh có hiện tượng này. Đề nghị các địa phương bóc gỡ, xử lý nghiêm các trường hợp này để hạn chế tình trạng nhập cảnh trái phép. Không thể có trường hợp về từ biên giới mà không có sự liên hệ nhà xe mà lại được nhận để chở vào Việt Nam" – Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nhận định và cho biết, hiện lực lượng biên phòng đã tăng tối đa lực lượng lên các cửa khẩu, biên giới.

Người đứng đầu ngành Y tế đề nghị các địa phương tập trung cao độ, bóc gỡ, triệt phá, xử lý nghiêm các đường dây, các nhà xe, cam kết sẽ cung cấp cho các đồng Tấn danh sách các nhà xe nhận chở người vượt biên.

"Chúng ta không cấm đồng bào về nước, nhưng phải chính ngạch, có cách ly đầy đủ, đảm bảo an toàn cho nước. Cứ để tình trạng như thế này thì rất căng thẳng", Bộ trưởng cho hay.

Mọi người nhập cảnh đều cách ly tập trung đủ 14 ngày, không có trường hợp ngoại lệ

Một vấn đề được Bộ trưởng nhấn mạnh tại cuộc họp trực tuyến sáng 20/1, đó là như BCĐ Quốc gia đã kiến nghị, đề nghị phát động trong toàn dân việc phát hiện các trường hợp nhập cảnh trái phép, từ ngước ngoài về trốn cách ly.

"Vừa rồi, chúng tôi rất hoan nghênh bà mẹ ở Vĩnh Long đã báo cáo với chính quyền trường hợp con trai nhập cảnh trái phép (ca này sau đó dương tính). Nếu không có sự tự giác báo cáo đó, khả năng lây lan ra cộng đồng rất lớn", vì thế Bộ trưởng đề nghị các địa phương phát động đợt cao điểm, làm sao như Thủ tướng nói "mỗi người dân đều là 1 chiến sĩ", nghĩa là phát giác, báo cáo chính quyền địa phương khi có người lạ, có người từ nước ngoài trở về.

"Chúng tôi cũng mong muốn với người có người thân ở nước ngoài có cam kết với chính quyền, với địa phương không nhận người nhà trở về mà không qua cách ly. Chỉ làm thế mới ngăn chặn được" - Bộ trưởng nói và đặt trong bối cảnh gần Tết Nguyên đán, tâm lý của bà con mong được về quê hương ăn Tết.

Về vấn đề cách ly, GS.TS Nguyễn Thanh Long cho hay thời gian qua mặc dù các nơi đã làm tốt nhưng đâu đó có sự phối hợp giữa các cơ quan chưa tốt, không tuân thủ các quy trình cách ly. Hiện các đoàn của lãnh đạo Bộ Y tế đã và đang đi kiểm tra công tác quản lý, tổ chức khu vực cách ly tập trung tại các địa phương.

Ví dụ trường hợp dương tính ở Đống Đa (Hà Nội). Dù BCĐ đã có văn bản từ hồi tháng 1, khi dịch mới bùng phát, phải chờ bằng được kết quả xét nghiệm mới được trả người cách ly ra khỏi khu cách ly, nhưng Hà Nội vẫn không thực hiện. Thủ tướng hoan nghênh việc Sở Y tế Hà Nội tạm đình chỉ một cán bộ trả giấy hết thời gian cách ly trở về cộng đồng dù chưa có đủ kết quả xét nghiệm.

Bên cạnh đó, khi phát hiện lây nhiễm COVID-19 phát hiện ở ngày thứ mười mấy trong thời gian cách ly, tất cả các trường hợp tiếp xúc gần ca đó (trong khu cách ly) phải cách ly thêm 14 ngày kể từ khi phát hiện ca nhiễm COVID-19 trong khu vực đó.

Mới nhất, theo chỉ đạo của Thủ tướng, tất cả trường hợp kể cả chuyên gia, tổ bay hay các trường hợp nhập cảnh khác đều phải cách ly tập trung 14 ngày, không có ngoại lệ, không có chia giai đoạn ngắn ngày hay cách ly tại nhà/nơi lưu trú, trừ trường hợp ngoại giao đặc biệt do Bộ Ngoại giao quyết định.

Hiện các đoàn của lãnh đạo Bộ Y tế đã và đang đi kiểm tra công tác quản lý, tổ chức khu vực cách ly tập trung tại các địa phương. Trong ảnh: Đoàn công tác của Bộ Y tế do Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên làm trưởng đoàn đi kiểm tra tại Lào Cai. Ảnh: MC

Bộ trưởng hoan nghênh Hà Nội việc đã quyết định cho cách ly tập trung với một trường hợp đặc biệt (là vị đại sứ trở về từ nước ngoài). Trong văn bản hướng dẫn của Bộ Y tế giao cho các địa phương, trường hợp đặc biệt được phép cách ly tại nhà nhưng nếu nhà đó không đủ điều kiện để cách ly thì chính quyền địa phương có quyền quyết định không cho cách ly tại nhà.

"Chúng ta phải giữ chặt từng ly từng tý mới kiểm soát được vấn đề lây nhiễm COVID-19", Bộ trưởng nói và đặt trong bối cảnh kể cả hiện nay một số quốc gia đã tổ chức các chiến dịch tiêm vaccine nhưng "tốc độ lây nhiễm COVID-19 còn nhanh hơn cả tốc độ tiêm".

Điểm cuối cùng được Bộ trưởng lưu ý, phải luôn chuẩn bị cho tình huống phát hiện COVID-19 tại cộng đồng. Khi có tình huống đó, như chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, phải "thần tốc, thần tốc và thần tốc", phát hiện nhanh F1, khoanh vùng, cách ly càng nhanh thì sẽ ngăn chặn được lây nhiễm COVID-19, bài học ở TP HCM là một ví dụ điển hình đã được chứng minh cả khoa học và thực tiễn.

Cơ sở y tế luôn trong tình rạng báo động cao nhất, không để lây nhiễm trong cơ sở y tế. Nếu xảy ra phải khoanh vùng, phong toả nhanh tiến hành mọi biện pháp ngăn chặn.

Theo TS Đặng Quang Tấn - Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), lực lượng chức năng đã phát hiện 177 người nước ngoài nhập cảnh trái phép, trong đó có 167 người Trung Quốc, 8 người Campuchia, 1 người New Zealand và 1 người Canada. Ngoài ra, phát hiện 1.843 người Việt Nam vượt biên trái phép, số này đã được cách ly.

Đến nay, tất cả các mẫu xét nghiệm COVID-19 cho đại biểu tham gia Đại hội Đảng lần thứ XIII đã được lấy cho kết quả đều âm tính. Ngành Y tế đã triển khai các biện pháp cần thiết bảo đảm cho Đại hội Đảng diễn ra thành công nhất.