Vì sao cây lạc tiên được xem như thần dược chữa mất ngủ?
Ở vùng trung du và miền núi nước ta, không khó để gặp cây lạc tiên mọc hoang trong những bờ đê, bụi rậm từ miền núi đến đồng bằng. Loại cây dây leo đi vào tuổi thơ biết bao thế hệ cho đến hôm nay đã được y học nghiên cứu và ứng dụng để chữa bệnh với nhiều công hiệu tuyệt vời mà ít ai ngờ tới.
1. Cây lạc tiên là gì?
Cây lạc tiên có nơi còn gọi là dây chùm bao, dây lưới hay hồng tiên, tên khoa học là Passiflora Foetida, thuộc họ Lạc tiên (Passifloraceae). Đây là loại cây thân thảo, dài từ 7-10m, thân cây mềm, rỗng, có nhiều lông.
Lá cây có hình tim, mọc so le, dài 6-10cm, rộng 5-8cm, mép lá có lông, lượn sóng và xẻ thành 3 thùy, thùy giữa cao hơn hai thùy bên. Cuống lá dài 7-8cm, đầu tua cuống như lò xo.
Hoa lạc tiên mọc đơn, có 5 cánh, màu trắng hoặc tím nhạt. Quả lạc tiên hình trứng, vỏ mỏng, có lá bắc như cái bao bên ngoài. Khi quả chín có màu vàng, mùi thơm đặc trưng, bên trong có chứa nhiều hạt, khi chín quả có vị ngọt thanh, hơi chua. Lá bắc của cây còn có khả năng bắt côn trùng để bảo vệ hoa và quả.
2. Phân bố và thu hái
Cây lạc tiên có nguồn gốc từ châu Mỹ, vùng Caribe và Mexico nhưng du nhập vào các nước vùng nhiệt đới như nước ta. Cây được thu hái toàn thân, phơi hoặc sấy khô, người ta cũng dùng ngọn non tươi để nấu ăn.
3. Thành phần hóa học
Cây lạc tiên có chứa các hoạt chất như flavonoids, alkaloid, saponin. Trong Đông y có vị ngọt, tính mát, có tác dụng tiêu viêm, lợi tiểu và nhiều công dụng tuyệt vời khác.
4. Cách sử dụng lạc tiên
Cây lạc tiên có thể sử dụng mỗi ngày bằng cách hái lá và ngọn non đem nấu canh ăn hàng ngày giúp có giấc ngủ ngon. Ngoài ra, lấy thân và lá rửa sạch, thái khúc sau đó đem sao vàng, hạ thổ, tán thành bột mịn sau đó trộn với nước trà đen tạo thành hỗn hợp sền sệt rồi vê thành viên tròn nhỏ bằng hạt ngô, uống liên tục 2-3 tháng mỗi ngày 15 viên chia thành 3 lần giúp giấc ngủ được cải thiện.
Cây lạc tiên còn có công dụng trị chứng suy nhược thần kinh, mệt mỏi, lo âu… Cách dùng: 8-10g lá lạc tiên, sắc nước uống thay trà hằng ngày, có thể kết hợp cùng tâm sen, lá dâu tằm nấu thành cao lỏng uống hằng ngày 2-5g trước khi đi ngủ.
Hiện nay, ở nước ta, người ta còn dùng lạc tiên để sản xuất nước giải khát. Quả lạc tiên chín kỹ, bỏ vỏ, lấy ruột và dịch quả pha với nước đun sôi để nguội rồi thêm đường để uống, giúp thanh nhiệt và bổ sung vitamin cho cơ thể.
Lưu ý, cây lạc tiên còn có nhiều loài khác nhau như lạc tiên Nam bộ (không có tác dụng chữa an thần), lạc tiên Tây, lạc tiên trứng, nên khi dùng cây tươi nên tìm hiểu kỹ hoặc hỏi ý kiến người có chuyên môn, không tự ý dùng tùy tiện. Có thể tham khảo các sản phẩm thảo dược có chiết xuất từ cây lạc tiên để có tác dụng như mong muốn.