Trẻ sốt sau khi tiêm phòng - nguyên nhân và cách chăm sóc hiệu quả

09-07-2020 17:55:15

Việc tiêm phòng được thực hiện rất nhiều ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, đặc biệt trong 2 năm đầu đời có rất nhiều mũi tiêm được khuyến cáo thực hiện để đảm bảo hiệu lực và đáp ứng thuốc. Nhiều bố mẹ lo lắng khi con tiêm về có biểu hiện sốt nhẹ, cũng có nhiều phụ huynh nghĩ rằng trẻ phải sốt mới là tốt.

Sự kiện:
tiêm phòng

Vì sao trẻ thường sốt sau khi tiêm phòng

Khi trẻ được tiêm vắc xin, hệ thống miễn dịch của trẻ sẽ phản ứng với vắc xin giống như cách mà virus thực sự gây ra. Hệ thống miễn dịch sẽ công nhận virus trong vắc xin và đáp ứng bằng cách tạo kháng thể với mầm bệnh trong vắc xin, giống như đối với mầm bệnh thực sự. Từ đó hệ thống miễn dịch sẽ ghi nhớ virus và tìm cách tiêu diệt nó. Nhờ vậy khi cơ thể trẻ tiếp xúc với mầm bệnh gây bệnh trong tương lai, hệ thống miễn dịch sẽ có thể nhanh chóng tiêu diệt nó trước khi nó có cơ hội khiến trẻ bị bệnh. 

Tuy nhiên, do hệ miễn dịch của trẻ nhất là trong những năm đầu đời còn yếu nên có thể không đủ mạnh để chống lại hoàn toàn virus gây bệnh (đã được làm cho suy yếu, virus trong vắc xin không gây bệnh thực sự), từ đó gây nên một vài phản ứng nhẹ sau khi tiêm phòng vắc xin như sốt nhẹ dưới 38.5 độ, đau, sưng vết tiêm.. Những triệu chứng này là một dấu hiệu cho thấy cơ thể trẻ đang tạo ra các kháng thể mới. Thông thường, những phản ứng này sẽ tự biến mất trong vòng vài ngày. 

Trong trường hợp, nếu trẻ bị dị ứng với một số loại vắc-xin và có những phản ứng bất thường xảy ra như thay đổi tâm trạng hoặc hành vi nên quấy khóc không ngừng 3h, sốt cao trên 39 độ không hạ hoặc yếu lịm người, bỏ ăn... Trên thực tế tỷ lệ này là rất hiếm chỉ 1 trong 1 triệu trẻ có nguy cơ bị phản ứng nặng và các bác sĩ đang cố gắng tìm hiểu xem những phản ứng này và các tác dụng phụ nghiêm trọng khác có phải do vắc-xin gây ra hay vì những lý do khác.

Trẻ sốt sau khi tiêm phòng là điều khiến nhiều bố mẹ lo lắng

Các phản ứng thường gặp của trẻ sau khi tiêm các mũi tiêm thường gặp

Một số loại vắc xin khác nhau sẽ có thể gây nên những phản ứng khác nhau. Bố mẹ có thể tham khảo bảng các phản ứng sau tiêm thường gặp trước khi đưa con đi tiêm để chủ động kiểm soát: 

 

TT

Loại bệnh

Các phản ứng sau tiêm chủng thường gặp

1

Lao

• Tại chỗ tiêm: đau, sưng, nóng

• Toàn thân: Trẻ sốt nhẹ, quấy khóc, bú kém, thường hết sau một vài ngày

• Thông thường sau khi tiêm BCG, xuất hiện một nốt nhỏ tại chỗ tiêm và biến mất sau 30 phút. Khoảng 2 tuần xuất hiện một vết loét đỏ có kích thước nhỏ, sau 2 tuần vết loét tự lành và để lại sẹo khoảng 5mm, điều này chứng tỏ trẻ đã có miễn dịch.

• Nếu trong thời gian đó xuất hiện hạch cổ, hạch nách, hạch dưới xương đòn trái, nốt mủ quá to tại chỗ tiêm (đường kính trên 1cm) cần đến cơ sở y tế khám lại ngay.

2

Viêm gan B

• Tại chỗ tiêm: đau, sưng nhẹ

• Toàn thân: sốt nhẹ, trẻ quấy khóc.

• Các triệu chứng thường hết sau vài giờ đến 1 – 2 ngày.

3

Bạch hầu,

Ho gà,

Uốn ván

Bại liệt

Hib,

Viêm gan B

• Tại chỗ tiêm: sưng đỏ, đau từ 1 – 3 ngày. Có thể nổi cục cứng sau khoảng 1-3 tuần sẽ tự khỏi

• Toàn thân: Trẻ có thể sốt, quấy khóc, nôn, tiêu chảy, bú kém.

4

Bạch hầu

Ho gà

Uốn ván

Bại liệt

Hib

• Tại chỗ tiêm: nốt quầng đỏ, nốt cứng lớn hơn 2 cm. Các triệu chứng trên thường gặp trong 48 giờ sau khi tiêm và có thể kéo dài 48 – 72 giờ.

• Toàn thân: trẻ có thể sốt, quấy khóc, tiêu chảy, nôn, chán ăn, buồn ngủ, phát ban

• Các mũi tiêm sau, trẻ thường có phản ứng sau tiêm mạnh hơn so với những lần tiêm trước do đã có miễn dịch trước đó như sốt nhiều hơn, tại chỗ tiêm có thể đỏ, sưng nhiều hơn hoặc lan ra toàn bộ tay chân bên tiêm, thường tự khỏi trong vòng 3-5 ngày.

5

Bạch hầu

Ho gà

Uốn ván

Bại liệt

• Tại chỗ tiêm: đỏ, sưng (có thể hơn 5cm) hoặc lan ra toàn bộ chi bên tiêm. Xảy ra trong vòng 24 – 72 giờ sau khi tiêm vắc xin và tự khỏi trong vòng 3-5 ngày

• Toàn thân: sốt, tiêu chảy, kém ăn, quấy khóc

6

Bạch hầu

Ho gà

Uốn ván

•Tại chỗ tiêm: đau, sưng, đỏ

•Toàn thân: mệt mỏi, đau đầu

7

Bệnh tiêu chảy do Rota virus

• Toàn thân: rối loạn tiêu hóa và thường tự khỏi sau vài ngày.

• Nếu đi ngoài phân nước nhiều lần, nôn nhiều, có dấu hiệu mất nước nên khám lại ngay tại cơ sở y tế.

8

Bệnh do phế cầu (viêm màng não, viêm phổi, nhiễm khuẩn huyết,viêm tai giữa)

• Tại chỗ tiêm: sưng, đau, đỏ

• Toàn thân: trẻ có thể sốt trên 38°C, ăn uống kém, bị kích thích, quấy khóc

9

Bệnh cúm

•Tại chỗ tiêm: đau, đỏ, sưng

•Toàn thân: đau đầu, sốt, mệt mỏi

10

Bệnh Sởi

Quai bị

Rubella

• Tại chỗ tiêm: đau tại nơi tiêm trong

một thời gian ngắn

• Toàn thân: sốt, mề đay, phát ban nhẹ, buồn nôn, nôn, tiêu chảy

11

Thủy đậu

• Tại chỗ tiêm: phát ban dạng thủy

đậu, đau, đỏ, sưng

• Toàn thân: sốt

Thận trọng: tránh dùng chế phẩm chứa salicylate (thuốc aspirin hoặc

các chế phẩm bôi, dán giảm đau) trong ít nhất 6 tuần sau tiêm.

12

Viêm não Nhật Bản B

• Tại chỗ tiêm: đau sưng, đỏ

• Toàn thân: mệt mỏi, đau đầu, sốt

13

Viêm gan A

•Tại chỗ tiêm: có thể sưng quầng đỏ từ 1-2 ngày

14

Viêm gan A+B

•Tại chỗ tiêm: đau, sưng, đỏ

•Toàn thân: đau đầu, khó chịu

15

Viêm màng não do não mô cầu A+C

•Tại chỗ tiêm: sưng, đau

•Toàn thân: sốt nhẹ

16

Viêm màng não do não mô cầu B+C

•Tại chỗ tiêm: sưng đau, có thể tạo cục cứng, sau khoảng 72 giờ sẽ tự khỏi

•Toàn thân: sốt nhẹ

18

Uốn ván

• Tại chỗ tiêm: đau, quầng đỏ, nốt cứng hay sưng xuất hiện trong vòng 48 giờ sau khi tiêm và kéo dài trong 1-2 ngày

• Toàn thân: sốt, khó chịu thoáng qua.

 

Vắc xin 5 trong 1 thường gây nên những cơn sốt nhẹ ở trẻ

 

Chăm sóc trẻ bị sốt sau khi tiêm phòng

Chăm sóc trẻ tại nhà sau khi tiêm phòng là rất quan trọng. Nhiều bố mẹ khi thấy con mới chớm sốt đã lo lắng cho con uống thuốc hạ sốt. Tuy nhiên, uống thuốc hạ sốt nhiều sẽ không tốt cho trẻ sơ sinh, đặc biệt là thuốc không được bác sĩ chỉ định. Trong trường hợp thấy con sốt nhẹ, bố mẹ nên:

• Cho trẻ nằm ở nơi thoáng mát, mặc quần áo thoải mái, rộng rãi.
• Không nên ủ ấm quá mức, không đắp chăn, đội nón khi trẻ đang sốt.
• Dùng khăn ấm lau người cho con, lau kỹ ở phần bẹn, nách, bàn tay, bàn chân. Tuyệt đối không được dùng nước lạnh hay nước đá để lau, rửa cho trẻ.
• Với vết tiêm có dấu hiệu sưng đỏ, bố mẹ nên chườm đá lạnh tại chỗ tiêm để con dễ chịu hơn.
• Tăng cường cho con bú mẹ, bổ sung nước nhiều hơn bình thường để bù lại lượng nước đã mất.
• Trẻ ăn dặm nên cho con ăn thức ăn lỏng, dễ tiêu hóa.
• Không nên kiêng tắm cho con. Tắm bằng nước ấm cũng là cách giúp con hạ sốt hiệu quả. Tuy nhiên, cần phải tắm thật nhanh và nhiệt độ nước không thấp hơn nhiệt độ cơ thể quá 2 độ.

Khi trẻ lớn hơn thì khả năng bị sốt sau tiêm sẽ nhẹ đi

Trên thực tế, khi trẻ bị sốt nhẹ sau khi tiêm phòng được coi là bình thường và thường trẻ càng lớn khả năng bị sốt sẽ càng giảm đi. Ở trẻ sơ sinh hệ miễn dịch còn yếu, ba mẹ cần theo dõi các biểu hiện và chăm sóc trẻ, cho trẻ ăn uống ngủ nghỉ hợp lý để trẻ mau hồi phục. Nếu trẻ sốt cao nhưng vẫn chơi đùa bình thường và ăn uống tốt… ba mẹ có thể cho bé uống nhiều nước và điện giải đồng thời sử dụng miếng dán hạ sốt có chứa hydrogel để hạ nhiệt an toàn. Trong trường hợp trẻ mệt và khó chịu thì có thể cho trẻ ăn uống thêm các thực phẩm có tính giải nhiệt, hạ sốt. Nếu trẻ sốt cao trên 38.5 độ, chườm không hạ mới cần cho trẻ sử dụng thuốc hạ sốt.
 

Miếng dán lạnh Sakura

Làm mát nhanh hơn, lâu hơn

Dính tốt hơn, dễ gỡ hơn

Sản phẩm của Dược phẩm Nhất Nhất. Thông tin tại đây hoặc liên hệ 1800.6689

 

DS Hải Nguyên
Theo Đời sống Plus/GĐVN //