Khu dân cư An Sương: Hàng nghìn hộ dân 20 năm mua đất vẫn chưa được cấp sổ đỏ

Phản ánh đến phóng viên, ông Phạm Đình Chung (phường Đông Hưng Thuận, quận 12) cho biết, vào năm 2003, Công ty TNHH MTV Phát triển Kinh doanh Nhà (nay là Công ty Cổ phần Phát triển Kinh doanh Nhà – HDTC) ký hợp đồng số 97 hoán đổi đất nông nghiệp lấy đất nền tại dự án Khu dân cư An Sương (quận 12).

Theo hợp đồng, HDTC thống nhất hoán đổi diện tích đất nông nghiệp gồm đất ruộng và đất trồng cây lâu năm của ông Chung bằng đất nền nhà thành phẩm trong khu quy hoạch tái định cư của dự án Khu dân cư An Sương. Theo hợp đồng hoán đổi, ông Chung được giao nền số 17, lô 11 với diện tích 101,2m2.

Ông Chung cho biết, sau khi ký hợp đồng, Công ty HDTC đã bàn giao đất theo hợp đồng số 97 đã ký trước đó. “Nhưng 20 năm qua, lô đất của tôi vẫn chưa được Văn phòng đăng ký đất đai TP.HCM làm thủ tục cấp sổ đỏ, tôi đi hỏi nhiều nơi rồi nhưng không có câu trả lời cụ thể”, ông Chung bức xúc cho biết.

Theo ông Chung, do đất không được cấp sổ đỏ nên cuộc sống của ông hiện nay gặp rất nhiều khó khăn. Nền đất 101m2 giờ để hoang vì không được cấp phép xây dựng. Thời gian qua, do dịch bệnh khó khăn nên khi đưa khu đất này thế chấp vay tiền thì ngân hàng cũng từ chối vì nền không có sổ đỏ. “Tôi lớn tuổi rồi, đây là tài sản cuối đời của mình nên muốn sang tên cho các con, nhưng giờ không có sổ đỏ thì không thể tặng, cho các con được dù đó là tài sản hợp pháp của mình”, ông Chung cho biết thêm.

Ông Phạm Đình Chung (phải) được hoán đổi đất nền tại khu dân cư AN Sương đến này đã 20 năm nhưng vẫn chưa được ăn phòng đăng ký đất đai TP.HCM cấp sổ đỏ.

Không riêng gì ông Chung, nhiều khách hàng có đất hoán đổi hoặc mua đất nền dự án Khu dân cư An Sương cũng “mắc kẹt” vì sau cả thập kỷ, Văn phòng đăng ký đất đai TP.HCM vẫn không chịu hoàn tất thủ tục để cấp sổ đỏ cho dân.

Khách hàng Nguyễn Thị Tuyết (quận 12) cho biết, bà mua nền đất tạ dự án đã gần 20 năm nay nhưng hiện nay nền đất vẫn không được cấp sổ đỏ. “Tôi đi kiến nghị khắp nơi nhưng không ai giải quyết, trong khi những khách hàng như chúng tôi đều thực hiện đầy đủ các thủ tục pháp lý, khi gửi hồ sơ, kiến nghị lên Văn phòng đăng ký đất đai TP.HCM thì họ đều im lặng”, bà Tuyết bức xúc cho biết.

Bà Tuyết kiến nghị, Sở TNMT TP HCM cần phải nhanh chóng vào cuộc xử lý, chỉ đạo Giám đốc Văn phòng đăng ký đất đai TP.HCM thực hiện thủ tục cấp sổ đỏ cho người dân đã mua đất tại khu dân cư An Sương để đảm bảo quyền lợi cho người dân, tránh tình trạng khiếu kiện kéo dài.

Hệ lụy của việc không được cấp sổ đỏ, là hàng nghìn hộ dân nhiều năm qua không thể xây dựng vì không được cấp phép. Khi người dân muốn sang tên tài sản cho người thân thì cũng không thực hiện được. Trong khi đó, rất nhiều người dân cần vốn làm ăn cũng không thể thế chấp khu đất vì ngân hàng từ chối tài sản đảm bảo vì đất chưa có … sổ đỏ.

Trong nhiều năm qua, người dân gửi đơn lên Văn phòng đăng ký đất đai TP.HCM yêu cầu giải quyết nhưng không được đơn vị này xử lý. Người dân chỉ biết chạy tới, chạy lui và không biết đến bao giờ thì sổ đỏ mới được cấp. Theo người dân, Văn phòng đăng ký đất đai TP.HCM đã gây khó khăn, cố tình “treo” quyền lợi của người dân khi không cấp sổ đỏ.

Được biết, hiện nay có hơn 1.000 hộ dân thuộc diện hoán đổi hoặc mua đất tại Khu dân cư An Sương hàng chục năm nay nhưng chưa được cấp sổ đỏ.

Đại diện chủ đầu tư cho biết, dự án khu dân cư An Sương đã đóng tiền sử dụng đất, đủ điều kiện để cấp sổ đỏ theo quy định, công ty cũng đã hoàn thiện hồ sơ pháp lý gửi Văn phòng đăng ký đất đai TP.HCM để cấp sổ cho người dân nhưng đến nay vẫn chưa được chấp thuận.

Nguyên nhân hàng nghìn khách hàng tại dự án bị “ngâm” sổ đỏ suốt hàng chục năm qua bắt nguồn từ việc doanh nghiệp này sau khi cổ phần hóa không được quyết toán chuyển thể.

Đa số người mua đất nền tại dự án là thời điểm Công ty TNHH MTV Phát triển Kinh doanh Nhà vẫn là doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước, chưa được cổ phần hóa. Đến năm 2016, doanh nghiệp này được cổ phần hóa và chuyển sang hoạt động theo mô hình công ty cổ phần.

Theo quy định tại Nghị định 116/2015/NĐ-CP ngày 11/11/2015 của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 59/2011/NĐ-CP, trong thời gian 60 ngày làm việc kể từ thời điểm doanh nghiệp cổ phần hóa được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp lần đầu, doanh nghiệp cổ phần hóa phải hoàn thành việc quyết toán, xác định giá trị phần vốn nhà nước tại thời điểm chính thức chuyển thành Công ty cổ phần.

Tuy nhiên đến nay, sau hơn 6 năm cổ phần hóa, Công ty HDTC vẫn chưa được quyết toán chuyển thể mặc dù Thanh tra Chính phủ, Kiểm toán Nhà nước đã có kết luận rõ ràng. 

Hiện nay có khoảng gần 1000 khách hàng được hoán đổi đất nền hoặc mua đất tại Khu dân cư An Sương đã hàng chục năm nay nhưng vẫn chưa được cấp sổ đỏ.

Do không được quyết toán chuyển thể nên thời gian qua Công ty HDTC rơi vào những tình cảnh trớ trêu. Khi doanh nghiệp gửi hồ sơ để làm thủ tục cập nhật, thay đổi, cấp mới trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất từ Công ty TNHH MTV Phát triển và Kinh doanh Nhà sang Công ty Cổ phần Phát triển và Kinh doanh Nhà thì đều bị từ chối với lý do “chưa quyết toán chuyển thể”. Do không được sang tên sổ đỏ nên doanh nghiệp không thể chủ động linh hoạt xoay sở tiếp cận được nguồn vốn vay vốn tại ngân hàng; mất khả năng thanh toán nguồn hàng, nguồn vốn hiệp thương đền bù giải tỏa cho người dân, các khoản thanh toán lương cho hàng ngàn người lao động tại doanh nghiệp.

Hiện tại nhiều nền đất đã được đền bù giải tỏa và hoàn tất cơ sở hạ tầng đủ điền kiện được cấp sổ nhưng vẫn chưa được Văn phòng đăng ký đất đai TP.HCM duyệt hồ sơ cấp sổ đỏ. Điều này đã làm cho chủ đầu tư là HDTC không thể bàn giao sổ đỏ đúng hẹn cho khách hàng, dẫn đến khiếu nại khiếu kiện kéo dài. Công ty mong muốn được sớm hoàn tất công tác bàn giao sổ đỏ để được thu nốt 5% hoặc 10% số tiền người dân còn giữ lại để bổ sung nguồn vốn kinh doanh.

Công ty này cho biết chịu áp lực rất lớn từ hàng ngàn người dân khiếu kiện đòi nhận nền và giấy chứng nhận quyền sử dụng đất từ các hợp đồng đã ký trước tại dự án Khu dân cư An Sương.

Không cấp sổ đỏ là trái quy định pháp luật

  Liên quan đến việc hàng nghìn hộ dân tại dự án Khu dân cư An Sương không được cấp sổ đỏ, Luật sư Trần Thế Anh – Phó giám đốc Công ty Luật TNHH XTVN – Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội cho biết:  Sau khi được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp cổ phần lần đầu, công ty cổ phần có trách nhiệm thực hiện các nghĩa vụ về tài chính, các thủ tục để được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định của pháp luật đất đai hiện hành.

Trường hợp chủ đầu tư dự án khu dân cư An Sương đã hoàn tất nghĩa vụ tài chính, thực hiện đăng ký đổi tên trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại Sở TNMT TP HCM nhưng không được giải quyết theo quy định tại Khoản 40, Điều 2 Nghị định 01/2017/NĐ-CP.

“Đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất trong các trường hợp trúng đấu giá quyền sử dụng đất; giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo về đất đai; xử lý hợp đồng thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất; kê biên bán đấu giá quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất để thi hành án; chia, tách, hợp nhất, sáp nhập tổ chức, chuyển đổi công ty; thỏa thuận hợp nhất hoặc phân chia quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất của hộ gia đình, của vợ và chồng, nhóm người sử dụng đất là không quá 10 ngày”.

Khi quá thời hạn giải quyết nên trên, Văn phòng đăng ký đất đai TP.HCM không thực hiện giải quyết hoặc từ chối giải quyết mà không ban hành văn bản hướng dẫn và chỉ trả lời doanh nghiệp do chưa quyết toán chuyển thể đã vi phạm quy định tại Điểm a, Điểm b và Điểm đ Khoản 7 Điều 97 Nghị định 43/2014/NĐ-CP về hành vi vi phạm pháp luật về đất đai khi thi hành công vụ trong lĩnh vực đất đai:

“a) Không nhận hồ sơ đã hợp lệ, đầy đủ, không hướng dẫn cụ thể khi tiếp nhận hồ sơ, gây phiền hà đối với người nộp hồ sơ, nhận hồ sơ mà không ghi vào sổ theo dõi;

b) Tự đặt ra các thủ tục hành chính ngoài quy định chung, gây phiền hà đối với người xin làm các thủ tục hành chính;

đ) Từ chối thực hiện hoặc không thực hiện thủ tục hành chính mà theo quy định của pháp luật về đất đai đã đủ điều kiện để thực hiện;”

Như vậy, có thể khẳng định, Văn phòng đăng ký đất đai TP.HCM đang cố tình không thực hiện nhiệm vụ, kéo dài thời gian giải quyết vụ việc cấp sổ đỏ cho người dân. Hành vi trên của Sở TNMT là trái quy định pháp luật, gây ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của công dân.