Đồng minh chủ chốt của Nga bất ngờ quay lưng muốn gia nhập NATO
Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan, người đã nhiều lần từ chối Nga, cho biết trước quốc hội rằng, ông sẽ đưa đất nước của mình ra khỏi liên minh CSTO do Moscow lãnh đạo, hãng tin AP đưa tin.
Thủ tướng Pashinyan và Tổng thống Nga Putin. Ảnh Getty
Thủ tướng Pashinyan cho biết chính phủ của ông sẽ quyết định thời điểm thực hiện động thái này sau, theo AP.
Các chuyên gia trước đây đã nói với Business Insider rằng Tổng thống Nga Putin đã thành lập liên minh – bao gồm Nga, Armenia, Kazakhstan, Belarus, Kyrgyzstan và Tajikistan – với tư cách là đối thủ của NATO bất chấp hầu hết các thành viên không có quân đội đáng chú ý hoặc nền kinh tế lớn.
Tuy nhiên, kế hoạch này dường như đã phản tác dụng khi căng thẳng giữa liên minh ngày càng gia tăng, đặc biệt kể từ khi Nga tiến hành cuộc chiến ở Ukraine vào tháng 2/2022.
Thông báo mới nhất của Pashinyan có thể là một đòn giáng mạnh vào ông Putin.
Thủ tướng nói với các nhà lập pháp rằng: "Chúng tôi sẽ rời đi. Chúng tôi sẽ quyết định khi nào nên rời đi. Chúng tôi sẽ không quay lại. Không còn cách nào khác".
Dmitry Peskov, người phát ngôn của Điện Kremlin, ngày 13/6 cho biết, Nga "sẽ tiếp tục làm việc với những người bạn Armenia của chúng tôi" để làm rõ lập trường của họ, hãng thông tấn nhà nước Nga TASS đưa tin.
Peter Frankopan, một chuyên gia về lịch sử Nga và Balkan tại Đại học Oxford, nói với BI rằng trong khi các nước CSTO khác có thể sẽ "nhún vai", Moscow cuối cùng sẽ có phản ứng mạnh mẽ hơn.
Moscow có thể sẽ coi Armenia đang cố gắng "trở nên quá lớn đối với những đôi giày nhỏ - vì vậy chắc chắn sẽ có những hậu quả nhằm cho thấy những nhược điểm của việc dám đứng lên chống lại Nga", ông Peter Frankopan nói.
AP đưa tin ngay sau đó, Ngoại trưởng Armenia đã phủ nhận thông tin Pashinyan cho biết nước này đang rút quân, trong một nỗ lực rõ ràng nhằm làm dịu tác động ngoại giao.
Pashinyan cho biết vào tháng 6/2023 rằng đất nước của ông "không phải là đồng minh của Nga trong cuộc chiến với Ukraine" và nước này cảm thấy bị mắc kẹt giữa Nga và phương Tây.
Các chuyên gia trước đây đã nói với BI rằng mối quan hệ giữa Nga và các thành viên CSTO khác cũng trở nên căng thẳng hơn kể từ cuộc chiến Ukraine, với việc các quốc gia nhận thấy Nga đang bị cuốn vào Ukraine như thế nào - khiến một số lo lắng về việc họ được bảo vệ như thế nào nếu bị tấn công.
Pashinyan cũng cảm thấy khó chịu khi quân gìn giữ hòa bình của Nga không đến trợ giúp Armenia vào năm ngoái khi Azerbaijan tấn công một khu vực ly khai phần lớn nằm dưới sự kiểm soát của người dân tộc Armenia.
Trước đây ông đã gọi phản ứng của CSTO đối với cuộc xung đột là "đáng buồn" và "gây tổn hại nghiêm trọng đến hình ảnh của CSTO cả ở trong nước và nước ngoài".
Pashinyan lại nêu vấn đề đó vào thứ Tư, cáo buộc các quốc gia CSTO không xác định âm mưu chống lại Armenia trong cuộc xung đột.
Ông Pashinyan cho biết: "Hóa ra là các thành viên của họ đã không thực hiện nghĩa vụ của mình theo hiệp ước và đã lên kế hoạch cho cuộc chiến chống lại chúng tôi cùng với Azerbaijan".
Frankopan cho biết diễn biến mới nhất có thể Armenia sẽ không rời CSTO nếu các cuộc đàm phán diễn ra.
Ông nói: "Nói về việc rút lui có thể mang lại cơ hội điều chỉnh hướng đi cho tất cả các bên, vì vậy có thể chúng ta đang chứng kiến một vòng bóng tối, thay vì điều gì đó dứt khoát hơn".
Tuy nhiên, ông nói thêm rằng việc Armenia rút quân sẽ là "một thời gian dài sắp tới", do nước này ngày càng phàn nàn về sự lãnh đạo của Nga trong liên minh.
Armenia đã đóng băng tư cách thành viên CSTO vào tháng 2 nhưng cho đến ngày 12/6 vẫn chưa làm rõ quan điểm của mình.
Vào tháng 6, tại cuộc họp giữa các bộ trưởng ngoại giao của các quốc gia thành viên CSTO, Armenia đã được yêu cầu làm rõ tư cách thành viên của mình, và bộ trưởng ngoại giao của nước này sau đó chỉ nói rằng ông có "mối quan hệ cá nhân tuyệt vời" với tổng thư ký của khối.