Chuyên gia cảnh báo cách phòng tránh ngạt khí độc khi thau rửa bể nước
Theo BS. Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc BV Bạch Mai, năm nào cũng có các trường hợp tử vong khi thau bể nước, thau giếng, vệ sinh hầm tàu... dù đã được cảnh báo.
Theo BS. Nguyên, Sunfua hydro được tạo ra tự nhiên từ quá trình phân hủy các chất hữu cơ, thường có ở các khoang ngầm hoặc kín (ví dụ hang, đường ống nước rác, giếng, hầm than, suối nước nóng), nước thải, núi lửa và phân hủy lưu huỳnh bởi các vi khuẩn trong đất, phân hủy các protein trong các khoang chứa cá trên tàu biển, có trong thành phần của khí tự nhiên (có thể chiếm tới 22%) và hít một hơi thở có thể dẫn tới tử vong. Hydro sunfua còn được gọi là khí hầm hố (“pit gas”) và thường tập trung ở các vị trí sâu hoặc thấp hơn mặt đất.
BS. Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc BV Bạch Mai.
"Loại khí này rất độc với hệ thần kinh cũng như toàn cơ thể, xâm nhập qua đường hô hấp. Với nồng độ thấp còn ngửi thấy mùi thối, nhưng ở nồng độ cao, loại khí này gây liệt thần kinh khứu giác, nạn nhân không kịp thấy mùi và xâm nhập nhanh, gây ngộ độc cấp tính ngay lập tức, gây hôn mê co giật, ngừng thở, trụy tim mạch và tử vong rất nhanh…. Loại khí này có tác động rất mạnh và nhanh đến cơ thể gần giống chất độc xyanua", BS. Nguyên cho hay.
Theo số liệu từ Cục thống kê lao động của Mỹ, trong các trường hợp ngộ độc sunfua hydro, 24% gặp trong quá trình xử lý rác, 18% trong công nghiệp khí tự nhiên, 87% các tử vong xảy ra ngay tại nơi tiếp xúc và 21% các trường hợp có từ hai người chết trở lên, trong đó một số trường hợp lao vào cứu nạn nhân cũng tử vong.
Ở nước ta, mặc dù chưa có nghiên cứu và khảo sát đầy đủ nhưng có lẽ đây là loại khí đã gây nên các trường hợp ngộ độc và tử vong khi vào các khoang kín của tàu biển cũ, xuống giếng bỏ hoang, bồn rác thải nhà máy giấy hay cơ sở sản xuất có xử lý lông gia cầm…
Do vậy, trước khi tiến hành thau bể cần mở tung cửa, thổi quạt, phun dưỡng khí (oxy) vào hầm, bể, thổi quạt, để không khí loãng, thoáng. Tiếp đến, khi có người xuống cống, bể nước, hầm... làm việc phải có người ở trên quan sát người ở dưới, có thiết bị cảnh báo kết nối ví như dây thừng buộc vào người, để kịp thời xử trí kịp thời.
"Trong tình huống xấu, người bên ngoài chỉ vào cứu khi được trang bị đủ thiết bị bảo hộ. Nếu nạn nhân may mắn đưa được ra ngoài, thường là trong tình cảnh yếu-ngừng thở, thì cần hỗ trợ hô hấp, cấp cứu ngừng tim, bằng cách ép tim, khai thông đường hở, móc đờm dãi trong họng, rồi gọi cấp cứu đến. Không nên bế đưa ngay đi bệnh viện, bởi chỉ cần vài phút thiếu oxy là nạn nhân chết não, mất cơ hội sống", BS. Nguyên nhấn mạnh.