Vì sao Iran bắn nhầm máy bay Ukraine khiến 176 người thiệt mạng?

Mảnh vỡ máy bay Boeing 737-800 tại hiện trường tai nạn ở ngoại ô Tehran hôm 8/1. Ảnh: AFP.

Ngày 11/1, Iran thừa nhận đã vô tình bắn rơi máy bay của hãng hàng không Ukraine làm thiệt mạng toàn bộ 176 hành khách và phi hành đoàn, sau vụ tấn công tên lửa trả đũa Mỹ hôm 8/1.

Quân đội Iran cho hay “Các binh sĩ đã nhầm chiếc máy bay chở khách là một "mục tiêu thù địch" do hình dạng, độ cao của nó cũng như việc phi cơ đột ngột chuyển hướng về phía một căn cứ quân sự. "Trong hoàn cảnh đó, chiếc máy bay bị bắn"

Tuyên bố khẳng định tất cả các bên có liên quan gây ra thảm kịch đều sẽ được đưa ra xem xét tại một cơ quan tư pháp quân sự và sẽ phải chịu trách nhiệm. Quân đội Iran cũng gửi lời chia buồn tới gia đình các nạn nhân thiệt mạng trên chuyến bay.

Tổng thống Iran Hassan Rouhani đăng trên Twiter "Cuộc điều tra nội bộ của Lực lượng Vũ trang kết luận các tên lửa đáng tiếc được bắn do lỗi con người đã gây ra tai nạn thảm khốc của máy bay Ukraine và khiến 176 người vô tội chết. Các cuộc điều tra đang tiếp tục để xác định và truy tố đại thảm kịch không thể tha thứ này".

Ngoại trưởng Iran Javad Zarif cũng thừa nhận máy bay Ukraine rơi "do lỗi của con người". "Một ngày buồn. Kết luận sơ bộ về cuộc điều tra nội bộ của Lực lượng Vũ trang: Lỗi con người tại thời điểm khủng hoảng do chủ nghĩa phiêu lưu Mỹ đã dẫn đến thảm họa ", Zarif đăng Twitter. "Chúng tôi vô cùng hối tiếc, xin lỗi và chia buồn cùng người dân Iran, gia đình tất cả nạn nhân và những quốc gia khác chịu ảnh hưởng".

Tổng thống Iran Hassan Rouhani trong cuộc gặp gia đình tướng Qassem Soleimani, người đã thiệt mạng trong cuộc không kích của Mỹ tại Iraq. Ảnh: AP.

Máy bay Boeing 737-800 mang số hiệu PS752 của hãng Hàng không Quốc tế Ukraine (UIA) gặp nạn sáng 8/1 sau khi cất cánh từ sân bay tại Tehran, Iran. Toàn bộ người trên máy bay thiệt mạng.

Iran ban đầu thông báo chiếc Boeing 737-800 gặp trục trặc kỹ thuật chỉ vài phút sau khi cất cánh từ sân bay Imam Khomeini ở thủ đô Tehran đi Kiev, Ukraine.

Nhiều đoạn video được tiết lộ sau đó mở ra nghi vấn máy bay chở khách bị bắn rơi bởi tên lửa đất đối không. Giới chức Iran sau đó đề cập khả năng máy bay va chạm với thiết bị bay không người lái.

Thảm họa xảy ra vài tiếng sau khi Iran phóng nhiều tên lửa vào hai căn cứ ở Iraq có quân đội Mỹ đồn trú. Động thái nhằm trả thù cho cái chết của tướng Qasem Soleimani, một lãnh đạo Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC).

Đài truyền hình nhà nước Iran ngày 10/1 cho biết nước này đã gửi lời mời cho Ukraine và Boeing tham gia điều tra về thảm kịch. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Abbas Mousavi đã hoan nghênh chuyên gia từ các nước có công dân thiệt mạng trong thảm họa tham gia điều tra.

Ngoại trưởng Ukraine Vadym Prystaiko tối 10/1 tuyên bố họ sẽ yêu cầu bồi thường nếu đúng máy bay bị bắn hạ bởi tên lửa. Trước đó, ông cho biết Washington đã cung cấp cho Kiev “dữ liệu quan trọng” về vụ rơi máy bay.