Thuốc giải độc Botulinum đã về đến Việt Nam để cứu giúp 3 bệnh nhân ngộ độc đang bị liệt cơ
Theo thông tin từ Bộ Y tế, tối 24/5, 6 lọ thuốc giải độc Botulinum dùng cho bệnh nhân ngộ độc Botulinum gửi từ kho của WHO tại Thụy Sĩ đã về đến TP.HCM.
6 lọ thuốc giải độc Botulinum (Botulism Antitoxin Heptavalent (BAT)) được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) viện trợ khẩn cấp đã về đến TP HCM để cứu 3 bệnh nhân ngộ độc botulinum đang điều trị tại Bệnh viện Chợ Rẫy.
Trước đó, ngay khi nhận được báo cáo của Sở Y tế TP.HCM về 3 ca ngộ độc Botilinum nhưng không có thuốc giải, ngày 21/5, Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) đã khẩn trương liên hệ với WHO để xin hỗ trợ giải quyết.
Ngay sau đó, WHO đã quyết định viện trợ khẩn cấp thuốc BAT cho các bệnh nhân bị ngộ độc botulinum đang được điều trị tại các bệnh viện ở TP. HCM. Và 6 lọ thuốc BAT được gửi từ kho của WHO tại Thụy Sĩ đã về đến TP. HCM vào tối 24/5.
Do bệnh này rất hiếm xảy ra nên nguồn cung đối với thuốc giải độc Botulinum (BAT) trên thế giới cũng rất hiếm. (Lọ thuốc giải độc Botulinum cuối cùng mà Bệnh viện Chợ Rẫy dùng để cứu bệnh nhi ngộ độc Botulinum ngày 13/5 vừa qua. Khi có 3 bệnh nhân ngộ độc Botulinum phát hiện ngay sau đó thì không còn thuốc giải, khiến 3 bệnh nhân gần như liệt hoàn toàn, phải thở máy. Ảnh BVCC)
Đây là lần thứ 2 Việt Nam phải "cầu cứu" WHO hỗ trợ thuốc giải độc Botulinum. Trước đó, năm 2020 để phục vụ các ca nhiễm độc tố Botilinum do sử dụng pa tê chay có chứa độc tố, Bộ Y tế (Cục Quản lý Dược) đã đề nghị Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) hỗ trợ tìm kiếm nguồn cung thuốc BAT và WHO đã có những hỗ trợ rất kịp thời 10 lọ thuốc Botulism Antitoxin Heptavalent (A,B,C,D,E,F,G) – (Equine). Lô thuốc này đã góp phần kịp thời cứu chữa các bệnh nhân.
Theo Bộ Y tế, ngộ độc botulinum là ngộ độc do nhiễm độc tố vi khuẩn Clostridium botulinum. Ngộ độc này rất hiếm xảy ra, ở Việt Nam và trên thế giới. Nguyên nhân chính là do người bệnh nhiễm độc tố vi khuẩn trong thực phẩm kém chất lượng, ăn phải các loại thức ăn bảo quản không tốt.
Tuy nhiên, từ năm 2020 đến nay, Việt Nam liên tục xảy ra các chùm ca bệnh ngộ độc Botulinum. Gần đây nhất là 2 chùm ca bệnh khiến 6 người ngộ độc (phát hiện vào ngày 13/5 và 21/5).
Do bệnh này rất hiếm xảy ra nên nguồn cung đối với thuốc giải độc Botulinum (BAT) trên thế giới cũng rất hiếm. Vì vậy, đây là thuốc không dễ chủ động về nguồn cung. Bên cạnh đó giá của thuốc này cũng rất cao khoảng 8000 USD/lọ (tương đương gần 200 triệu đồng). BAT hiện chưa nằm trong danh mục các thuốc được bảo hiểm chi trả.
Về giải pháp căn cơ, Bộ Y tế cho biết, để chủ động hơn với các thuốc chống ngộ độc nói riêng, các thuốc hạn chế về nguồn cung nói chung, Bộ Y tế đã báo cáo, đề xuất Thủ tướng Chính phủ và Thủ tướng đã đồng ý và chỉ đạo Bộ Y tế xây dựng cơ chế đảm bảo thuốc hiếm, thuốc hạn chế nguồn cung.
Trong các giải pháp thực hiện, một giải pháp quan trọng là thành lập các trung tâm tồn trữ thuốc hiếm nguồn cung tại các vùng kinh tế - xã hội và đặc biệt là cơ chế để có thể thanh toán các thuốc hiếm về nguồn cung đã tồn trữ nhưng hết hạn do không phải dùng đến vì không có bệnh nhân.
"Một trường hợp ngộ độc Botulinum được sử dụng thuốc BAT giải độc đặc hiệu sớm thì chỉ trong vòng 48 đến 72 giờ là bệnh nhân có khả năng thoát ra khỏi tình trạng bị liệt và cũng không phải dẫn đến tình trạng phải thở máy. Hoặc nếu bắt đầu thở máy 1-2 ngày nghĩa là rất sớm sau khi ngộ độc, thì trong khoảng thời gian từ 5 đến 7 ngày, bệnh nhân có thể hồi phục và có thể bỏ được máy thở, tập vật lý trị liệu để trở về với cuộc sống bình thường, sức khỏe ổn định trở lại. Tuy nhiên, nếu không có thuốc giải độc BAT thì các bác sĩ chỉ có thể điều trị hỗ trợ. Điều trị hỗ trợ chủ yếu là nuôi dưỡng và thở máy (và thở máy sẽ phải kéo dài và có nhiều biến chứng nguy hiểm), bởi vì với bệnh lý này, chất độc của botulinum làm cho tổn thương hệ thần kinh dẫn tới liệt cơ" TS Lê Quốc Hùng, Trưởng khoa Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Chợ Rẫy |