Ninh Bình: Vì sao Cty TNHH Dương Giang được BIDV cho vay hàng trăm tỷ đồng?
Làm ăn thua lỗ, nợ nần bết bát nhưng Cty TNHH Dương Giang chuyên sản xuất kính Tràng An vẫn được ông Trần Bắc Hà, Chủ tịch HĐQT Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), BIDV Ninh Bình duyệt cho vay hàng trăm tỉ đồng.
Kính Tràng An của Cty Dương Giang do ông Dương Văn Đạo làm TGĐ đang nợ BIDV hơn 500 tỉ đồng.
Nợ chồng nợ
Năm 2008, ông Dương Văn Đạo, Giám đốc Công ty TNHH Dương Gang (sau đây gọi là Cty Dương Giang) đầu tư xây dựng Nhà máy kính Tràng An (KCN Yên Khánh, Ninh Bình). Tổng giá trị nhà máy khoảng 250 tỷ đồng. Nhà máy kính Tràng An đi vào hoạt động từ năm 2010, công suất 350 tấn/ngày.
Tổng vốn pháp định của công ty là 400 tỷ đồng; trong đó ông Dương Văn Đạo góp 375 tỷ (chiếm 93,5%); ông Dương Văn Đôn góp 25 tỷ (chiếm 6,25%). Ông Dương Văn Đạo là người địa diện trước pháp luật, giữ chức vụ Chủ tịch HĐTV kiêm TGĐ. Ngành nghề chính của Cty Dương Giang là sản xuất kính và vận tải tàu biển.
Cũng kể từ ngày thành lập, giữa Cty Dương Giang với BIDV Ninh Bình đã có mối quan hệ làm ăn. Theo hồ sơ PV có được, trong các năm 2008, 2012, 2013, ông Dương Văn Đạo - Chủ tịch HĐTV kiêm TGĐ, đại diện pháp lí Cty Dương Giang ký 03 HĐ tín dụng dài hạn để vay vốn tại BIDV chi nhánh tỉnh Ninh Bình.
Cụ thể: Hợp đồng tín dụng dài hạn số 1009/08/HĐ ký ngày 0/1/2008 với hạn mức vay 168 tỷ đồng và có thời gian thanh toán hết nợ đến hết năm 2016; Hợp đồng tín dụng dài hạn số 10412/12, hợp đồng ký ngày 15/6/2012 với hạn mức vay 150 tỷ đồng, thời gian tất toán nợ hết năm 2018.
Tổng hai hợp đồng trên, BIDV Ninh Bình đã duyệt cấp hạn mức cho Cty Dương Giang 318 tỷ đồng; tài sản đảm bảo thế chấp của hai hợp đồng trên là toàn bộ máy móc, thiết bị dây chuyền sản xuất kính thuộc dự án nhà máy kính Tràng An (Tài sản hình thành từ vốn vay) được định giá 283.796.000.000 đồng (theo biên bản định giá tài sản ngày 24/12/2013).
Hình ảnh nhà máy kính Tràng An cũ kỹ, xuống cấp dù đơn vị này đang là "con nợ" lớn.
Ngoài ra, tại hợp đồng tín dụng ngắn hạn số 20779/13, ký ngày 8/12/2013 với hạn mức 320 tỷ đồng. Tài sản đảm bảo bao gồm đất và tài sản gắn liền với đất được định giá 377.908.000.000 đồng (biên bản định giá tài sản ngày 24/12/2013).
Đến ngày 7/3/2014, BIDV Ninh Bình đã giải ngân cho Cty Dương Giang do ông Dương Văn Đạo, Chủ tịch HĐTV, Tổng Giám đốc, với tổng số tiền 618 tỷ đồng, trong đó giải ngân cho HĐ tín dụng dài hạn là 302 tỷ đồng; ngắn hạn là 316 tỷ đồng. Tính đến tháng 3/2014, Cty Dương Giang còn dư nợ BIDV Ninh Bình 628 tỷ đồng. Như vậy tỷ lệ ngân hàng cho vay 618/660 tương đương 93,4%.
Theo báo cáo tài chính, năm 2011 Cty Dương Giang lỗ 85 tỷ; 2012 lỗ 27 tỷ , tổng cộng 2 năm kinh doanh thua lỗ hơn 100 tỉ đồng. Thế nhưng thời điểm nay BIDV Ninh Bình tiếp tục cho Cty Dương Giang vay và nâng hạng mức lên hơn 200 tỉ đồng.
Ngoài ra, giai đoạn từ tháng 3/2011 đến tháng 3/2013, Cty Dương Giang bị phát hiện và bị Cục thuế tỉnh Ninh Bình xử phạt, truy thu bù trừ thông qua hồ sơ hoàn thuế số tiền trên 7 tỷ đồng.
Đáng nói, theo tìm hiểu của phóng viên, đối với tài sản cho dùng để để đảm bảo cho hợp đồng cho vay ngắn hạn số 20779, đảm bảo khoản vay 320 tỷ đồng thì toàn bộ đất và tài sản gắn liền trên đất bao gồm các tài sản, nhà xưởng, các hạng mục công trình được BIDV định giá 377 tỷ đồng và đồng ý cho Cty Dương Giang dùng làm tài sản thế chấp nhưng không đủ hồ sơ, hồ sơ không hợp lệ, không có hợp đồng kinh tế…
Cơ quan CSĐT đã vào cuộc
Về việc cho Cty Dương Giang vay số tiền “khủng”, bà Bàng Thị Bích Phượng – Giám đốc Chi nhánh BIDV Ninh Bình trong khi trả lời báo chí cho rằng, với các hợp đồng tín dụng cho vay nói trên đối với kính nổi Tràng An của Cty Dương Giang, nỗ lực để nó không trở thành món nợ xấu là điều mà BIDV Ninh Bình luôn mong muốn.
Thời điểm Cty Dương Giang mới đi vào vận hành, hoạt động, theo bà Phượng, khi đó dây chuyền mới đang ở giai đoạn vận hành thử nghiệm; sản phẩm làm ra kính nổi Tràng An chưa đạt được chất lượng như mong muốn; tính cạnh tranh còn yếu so với các sản phẩm khác ở cùng thời điểm, chưa có thị phần… nên nhà máy cũng gặp nhiều khó khăn.
Thật khó tin với cơ sở vật chất thế này, kính Tràng An vẫn được BIDV duyệt chi hàng trăm tỷ. Hiện tại với số nợ hơn 500 tỷ, bao giờ Cty Dương Giang trả được nợ vẫn là dấu hỏi
Nỗ lực của BIDV Ninh Bình khi đó là thường xuyên làm việc với khách hàng để đưa ra các phương án tháo gỡ. Theo bà Phượng, vào thời điểm năm 2011, 2012, Cty Dương Giang gặp nhiều khó khăn, làm ăn thua lỗ. Sở dĩ là do thời điểm đó kinh tế đang gặp nhiều khó khăn nên phía Ngân hàng nâng hạn mức lên cho Cty Dương Giang tiếp tục được vay vốn sản xuất và có phương án dãn biên trả nợ cho Kính Tràng An được nâng lên từ 10 năm lên 12 năm.
“Tất cả chúng tôi cũng đều xin ý kiến của Hội Sở và Ban lãnh đạo công ty. Tuy nhiên, phải nói là cũng rất lo lắng trong thời điểm đó” – GĐ chi nhánh BIDV Ninh Bình cho biết.
Bà Phượng cũng cho biết, thời điểm năm 2013 – 14, Cơ quan CSĐT Bộ Công an cũng đã vào cuộc. Tuy nhiên, nội dung kết luận bà Phương không rõ, vì thời điểm đó bà Phượng chưa giữ chức vụ GĐ chi nhánh.
Thời điểm hiện tại, theo bà Phượng, Kính Tràng An còn nợ tổng cộng BIDV hơn 500 tỉ đồng. Trong đó nợ dài hạn khoảng hơn 200 tỷ đồng còn lại nợ ngắn hạn. Lãi suất tiền vay được chốt vào cuối kỳ mỗi tháng; thanh toán tiền gốc cho ngân hàng được thực hiện theo quý, mỗi quý Kính Tràng An thanh toán số tiền 10 tỷ đồng.
Mặc dù đang nợ số tiền rất lớn và tài sản để thế chấp là nhà máy nhưng thực tế nhà máy kính nổi Tràng An của Cty Dương Gia tại khu công nghiệp Khánh Phú khiến nhiều người giật mình.
Khu sản xuất của kính Tràng An là hai dãy nhà xưởng khung cột lợp tôn chạy dài; khu nhà máy sản xuất đã xuống cấp xập xệ theo thời gian, phủ một lớp bụi đen xì, những tấm kính trên tường vỡ từng màng.
Quan sát thực tế và câu hỏi đặt ra là vì sao với hệ thống cơ sở vật chất như vậy kính Tràng An vẫn được định giá rất cao để vay tiền BIDV? Nếu định giá chuyên môn, rất khó có thể đưa ra được con số hơn 377,9 tỷ đồng trị giá đất và tài sản gắn liền trên đất để làm tài sản đảm bảo cho các khoản vay và việc cơ quan điều tra vào cuộc là điều hết sức cần thiết để tránh những rủi ro cho ngân hàng không để mất nguồn tiền của Nhà nước.
Về thông tin Cty Dương Giang trong quá trình xây dựng nhà máy sản xuất kính Tràng An có dấu hiệu làm giả hồ sơ, giấy tờ, dùng cty “sân sau” xây dựng để nâng khống giá trị tài sản thế chấp, bà Phương cho hay, BIDV căn cứ hồ sơ (như hồ sơ thanh toán, quyết toán, có hóa đơn…) của Kính Tràng An đưa lên, BIDV Ninh Bình sẽ tiến hành giải ngân.
Việc có lập các công ty sân sau, công ty con hay không để nghiệm thu khống giá trị công trình theo bà Phượng là không thuộc thẩm quyền, trách nhiệm của BIDV Ninh Bình. Liên quan đến những vấn đề này, Cơ quan điều tra cũng đã vào cuộc xem xét.