Melanin - "Con dao hai lưỡi" của mọi làn da

Melanin vừa gây ra sạm, nám tàn nhang lại vừa giúp bảo vệ da khỏi ánh mặt trời

Melanin - "con dao hai lưỡi"

Melanin trong da được sản xuất bởi melanocytes, được tìm thấy trong lớp hạ bì. Melanin giống như con dao hai lưỡi, có lợi đối với sức khỏe nhưng lại gây mất thẩm mỹ đối với làn da. Melanin bảo vệ cơ thể chống lại sự xâm nhập của tia cực tím cũng như các chất gây oxy hóa làn da, để tránh không làm tổn thương các tế bào da dẫn tới ung thư melanoma ác tính. Khi melanin xuất hiện quá nhiều sẽ tạo thành các đốm nâu mà người ta thường gọi là nám hoặc tàn nhang. Tuy nhiên, nếu cơ thể không có hoặc có rất ít melanin, đó chính là một tình trạng được gọi là bạch tạng.

Tế bào melanocytes

1. Melanin có ở đâu?

Dựa trên các nghiên cứu cho thấy melanin có ở tóc, trong da, sắc tố lòng đen của mắt… Bạn biết tại sao những người lớn tuổi tóc của họ chuyển sang màu bạc không? Đó là do sự thay đổi của melanin trong cơ thể của họ. Lúc trẻ thì cơ thể con người sản xuất ra đủ chất melanin để tạo màu cho bộ tóc của họ nhưng khi càng lớn thì lượng melanin sản xuất dần dần ít đi nên tóc dần trở nên bạc.

2. Cấu trúc của Melanin

Theo nghiên cứu khoa học, da là cơ quan luôn luôn thay đổi, da được chia làm 3 lớp chính: Biểu bì, hạ bì (hay lớp mô mạch liên kết) và lớp mô dưới da (hay lớp mỡ dưới da), mỗi lớp lại bao gồm nhiều lớp thay thế. Bên cạnh đó, các phần phụ của da như nang, tuyến mồ hôi, tuyến bã nhờn cũng đóng những vai trò khác nhau trong chức năng tổng thể của da.

Hạ bì là nơi sản xuất hay còn gọi là nhà máy sản xuất Melanin. Melanin là sắc tố chịu trách nhiệm cho màu của da, tóc và mắt, và trách nhiệm này phụ thuộc vào lưu lượng máu của mỗi cơ thể. Mặc dù có nhiều yếu tố khác quyết định màu da của bạn, nhưng melanin là một yếu tố chính quyết định.

Hạ bì là nhà máy sản xuất melanin trong cấu trúc da

3. Melanin hình thành nên nám, tàn nhang, sạm da

Phơi nắng là nguyên nhân kích thích sản sinh melanin và gây nám da, tàn nhang, sạm da. Khi tiếp xúc với ánh nắng càng nhiều, hắc sắc tố melanin được sản xuất càng nhiều để chống lại tác hại của tia UV, giúp bảo vệ DNA, chống ung thư da và làm cho da bạn trở nên rám nắng, sạm da. Lúc này chưa hình thành nám da.  Nếu lượng melanin dư thừa giảm đi, làn da của bạn cũng trở nên sáng hơn.

Nám và tàn nhang được cho là sự kích thích của tế bào biểu bì tạo hắc tố hoặc sắc tố tế bào sản xuất hormone giới tính nữ estrogen và progesterone để sản xuất melanin sắc tố khi da tiếp xúc với ánh mặt trời. Để càng lâu, nám sẽ càng ăn sâu và lan rộng thì sẽ rất khó để loại bỏ hoàn toàn.

Quá trình tổng hợp melanin trên da

Quá trình tổng hợp melanin được diễn ra rất nhanh nhưng lại phân hủy chậm nên việc nám da hình thành dai dẳng trên vùng da mặt là một điều dễ hiểu.

4. Nám da và tàn nhang, sạm da khiến làn da không đều màu

Tuy nhiên, tế bào da mới được tái sinh liên tục theo chu kỳ mỗi 30 ngày để thay thế những tế bào sừng bị nhiễm melanin. Do đó, trong điều kiện da được chăm sóc nuôi dưỡng và bảo vệ chống nắng tốt, các tế bào da mới trắng hồng sẽ không chứa nhiều melanin, làn da sẽ tươi sáng và mịn màng trở lại.

5. Vậy có nên “tiêu diệt” hoàn toàn Melanin để trị nám, tàn nhang, sạm da?

Melanin gia tăng quá mức khiến nám da hình thành, nhưng với suy nghĩ tiêu diệt hoàn toàn melanin để trị nám da là điều hoàn toàn sai lầm.

Nếu cơ thể không có sắc tố melanin sẽ có nguy cơ về bệnh bạch tạng, đây là một loại bệnh lý liên quan trực tiếp đến quá trình tổng hợp sắc tố melanin bẩm sinh. Ngoài ra, các nhà khoa học cũng chứng minh rằng, những người thiếu hụt melanin hay không có melanin sẽ dẫn đến những bệnh lý không tốt cho đời sau.

Và thực chất, melanin là một tấm chắn bảo vệ làn da của chúng ta một cách hữu ích. Vấn đề chỉ nằm ở chỗ, khi gia tăng quá mức, chúng tạo nên bề ngoài mất thẩm mỹ, da không đều màu, tạo nên sự ái ngại, mặc cảm cho nhiều chị em.

6. Nguyên tắc khi trị nám, tàn nhang, sạm da là phải kiểm soát được lượng sắc tố melanin

Đánh bật vết nám, tàn nhang, xóa mờ sạm da nhờ mỹ phẩm, kem bôi hay mặt nạ trực tiếp lên da chỉ có tác dụng làm giảm nám trên cơ sở bào mòn lớp tế bào da sạm, nám, tàn nhang bên ngoài và không thể giúp bạn duy trì làn da tắng hồng.

Tăng cường chức năng gan, thận vừa điều chỉnh nội tiết, hạn chế sản sinh và tăng cường đào thải sắc tố da là biện pháp được chứng minh giúp dưỡng da, cho bạn làn da sáng hồng, tươi nhuận, trẻ trung.