Lần đầu tiên can thiệp tim mạch cho bệnh nhân thấp và béo chưa từng có

Bệnh nhân L. trước lúc phẫu thuật. Ảnh: SKĐS

Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết, các bác sĩ của bệnh viện vừa tiếp nhận trường hợp người bệnh T.Đ.L (55 tuổi, quê Nam Định) nhập viện trong tình trạng khó thở khoảng 2 tháng và đã được khám và chẩn đoán bệnh hở van tim nặng kết hợp với hẹp tắc động mạch vành cần phải được phẫu thuật sớm.

TS. Vũ Ngọc Tú - Trung tâm Tim mạch và Lồng ngực, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết, người bệnh có triệu chứng tim mạch không quá nặng và được dự kiến mổ tạo hình van hai lá và bắc cầu các động mạch vành.

Tuy nhiên, bệnh nhân L là một trường hợp đặc biệt do có tiền sử lùn bẩm sinh và béo phì. Bệnh nhân chỉ cao 120cm nhưng cân nặng tới 60kg (chỉ số BMI = 41.7, cao hơn những người bình thường rất nhiều, chỉ số này trong khoảng 22).

Do tình trạng béo phì này làm cho chân tay không thể nâng đỡ cơ thể, khiến cho từ lâu người bệnh đã không tự đi lại được. Điều này sẽ gây khó khăn về vận động, làm ảnh hưởng trực tiếp tới quá trình hồi phục sau mổ.

Cũng theo TS Tú, quyết định phẫu thuật cho người bệnh gặp nhiều khó khăn, đặc biệt về vật liệu sử dụng để bắc cầu động mạch vành. Vì tay và chân của người bệnh quá ngắn và lớp mỡ dưới da quá dày nên không thể lấy được mạch máu để làm cầu nối cho mạch vành. Bên cạnh đó, xương ức bị cong vồng lên khiến các bác sĩ cũng không thể lấy được động mạch ngực trong để làm cầu nối như các bệnh nhân khác.

Để giải quyết khó khăn trên, kíp mổ của các bác sĩ Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã đi đến quyết định hết sức sáng tạo và cũng rất táo bạo là lấy tĩnh mạch hiển từ chính con trai của người bệnh. Đây là giải pháp duy nhất để có vật liệu làm cầu nối động mạch vành cho bác L, điều mà chưa từng được thực hiện ở Việt Nam trước đây.

Chưa hết khó khăn, vị trí để thực hiện các cầu nối động mạch vành là động mạch chủ lên (còn gọi là cuống tim) của người bệnh vôi hóa nặng nhiều chỗ, điều rất hiếm gặp ở người đàn ông mới chỉ 55 tuổi.

Do đó, khi phẫu thuật, phẫu thuật viên phải tận dụng từng milimet vùng cuống tim bị vôi ít nhất để thực hiện cầu nối, vì nếu thực hiện miệng nối ở vùng vôi hóa có thể dẫn tới các biến chứng nguy kịch ở động mạch chủ hoặc trôi các cục vôi, xơ vữa lên não gây nhồi máu não, người bệnh có thể tử vong ngay trong mổ.

Do đó, khi phẫu thuật, phẫu thuật viên phải tận dụng từng milimet vùng cuống tim bị vôi ít nhất để thực hiện cầu nối, vì nếu thực hiện miệng nối ở vùng vôi hóa có thể dẫn tới các biến chứng nguy kịch ở động mạch chủ hoặc trôi các cục vôi, xơ vữa lên não gây nhồi máu não, người bệnh có thể tử vong ngay trong mổ.

Với sự chuẩn bị đầy đủ, chi tiết và tay nghề vững vàng, hai kíp mổ được tiến hành đồng thời và nhịp nhàng. Kíp thứ nhất lấy tĩnh mạch hiển 2 chân của con trai người bệnh và chuyển sang cho kíp thứ 2, khi kíp này đã bộc lộ được tim của người bệnh. Kĩ thuật tạo hình van tim đồng thời với bắc cầu động mạch vành được tiến hành ngay sau đó. Ca mổ kéo dài trong khoảng thời gian 4 giờ đồng hồ đã thành công tốt đẹp, quả tim hồi phục với các chỉ số rất tốt.

Sau mổ, diễn biến của người bệnh rất thuận lợi. Ống thở được rút sau mổ 1 ngày, và kì diệu thay sau 1 tuần, bệnh nhân L hồi phục gần như hoàn toàn, tự ăn uống và phục vụ bản thân được, siêu âm tim và các xét nghiệm đều cho kết quả rất tốt.

Bệnh nhân được xuất viện sau mổ 2 tuần trong niềm vui và hạnh phúc vô bờ của cả gia đình trong dịp đầu năm mới.