Hai câu hỏi lịch sử chung kết Đường lên đỉnh Olympia bị sai đáp án?
Không dừng lại ở sai sót trong câu tiếng Anh, trận chung kết Đường lên đỉnh Olympia 2022 tiếp tục dậy làn sóng tranh cãi với 2 câu hỏi lịch sử.
Trong đó có câu hỏi "Tấm bản đồ địa lý nào của nước ta vẽ khoảng năm 1838, có ghi hai tên Hoàng Sa và Vạn Lý Trường Sa thuộc lãnh thổ Việt Nam?" trong phần thi Về đích của thí sinh Đình Tùng.
Ở câu hỏi này, thí sinh trả lời đáp án "Đại Nam thống nhất toàn đồ". Tại trường quay, MC đã xin ý kiến ban cố vấn, nhà sử học Lê Văn Lan đã trả lời và chấp nhận đáp án "Đại Nam thống nhất toàn đồ".
Ngay sau khi kết thúc chương trình, nhiều khán giả đã phát hiện đáp án chính xác của câu hỏi này phải là "Đại Nam nhất thống toàn đồ" và cho rằng "thống nhất" và "nhất thống" có ý nghĩa rất khác nhau.
Câu hỏi trong phần thi về địch của thí sinh Đình Tùng.
Trả lời VTC News ngày 3/10, GS Lê Văn Lan, cố vấn chương trình Đường lên đỉnh Olympia lý giải, "nhất thống" là từ cổ được sử dụng ở thế kỷ 18 và 19. Điều này từng được nghiên cứu và ghi rất rõ trong các công trình khoa học liên quan đến văn tự cổ. Ví dụ, thế kỷ 18 có "Hoàng Lê nhất thống chí" và thế kỷ 19 có "Đại Nam nhất thống chí".
Trong khi đó, đến thế kỷ 20, từ nhất thống được sử dụng phổ biến hơn và lưu truyền dân gian rộng rãi, dần dần người dân đổi dùng "thống nhất". "Bản chất nghĩa của hai từ này là như nhau, không khác biệt", giáo sư Lan nói.
"Chỉ có về cách phát âm, cách dùng từ thì "nhất thống" là từ cổ, đã nằm trong các công trình sách vở cổ. Ví dụ, thế kỷ 18 có "Hoàng Lê nhất thống chí", thế kỷ 19 có "Đại Nam nhất thống chí".
Vì thế, chữ "nhất thống" có nghĩa là thu gom về một mối. Từ từ cổ "nhất thống" đó, sang đến thế kỷ 20 thời đại chúng ta được chuyển thành "thống nhất". Đó là nguồn gốc, ý nghĩa của chữ "nhất thống" và "thống nhất" - giáo sư Lan giải thích.
Nhà sử học Lê Văn Lan, thành viên ban cố vấn chung kết Đường lên đỉnh Olympia năm thứ 22 - Báo tuổi trẻ
"Trong trận chung kết năm Đường lên đỉnh Olympia, thí sinh này nói đúng được tinh thần, hàm nghĩa của đáp án, đúng kiến thức lịch sử, chỉ khác biệt về mặt câu chữ khi sử dụng thống nhất thay cho từ nhất thống. Do đó, tôi và chương trình chấp nhận cho điểm với đáp án của thí sinh", giáo sư Lê Văn Lan nói.
"Chấp nhận đáp án trên và cho điểm là cách khích lệ thí sinh, không nên quá khắt khe, cứng nhắc từng câu chữ và phù hợp với yếu tố nhân văn trong giáo dục", giáo sư Lan nói và cho biết đáp án cũng được các thành viên trong hội đồng cố vấn tán thành, "không có gì đáng để bàn cãi".
Vì thế ở trường hợp ở những người không chuyên làm sử như các em thí sinh, giáo sư Lan cho rằng việc nói được đúng ý là tốt, nhưng với những người chuyên làm sử lại không nói được đúng từ gốc thì bị liệt.
Ở quan điểm người cho điểm, với tinh thần biểu dương, khích lệ, nhà sử học Lê Văn Lan quyết định cho điểm.
Ông cũng cho biết thêm, đây là lời phát biểu đánh giá cho điểm của hội đồng cố vấn, chứ không phải là lúc bàn luận, giải trình và nghiên cứu xung quanh các chữ "thống nhất", "nhất thống".
Trong trường hợp này, thí sinh đã nói được hai từ Quốc hiệu của nước Việt thời vua Minh Mạng là "Đại Nam" và nói được 2 từ đúng tên là "toàn đồ" - tức thị là bản đồ toàn thể.
Ông chia sẻ, các thí sinh ở thời đại bây giờ đã quen với ngôn ngữ hiện nay, nhưng các em đã biết được 4 chữ cổ. Chưa kể trong không khí căng thẳng, áp lực rất nhiều nhưng thí sinh đã trả lời được như vậy là rất tốt.
"Chúng ta không nên khắc nghiệt quá!" - nhà sử học Lê Văn Lan bày tỏ.
Sai sót ở câu hỏi tiếng Anh
Khoảng 2 tiếng chung kết Đường lên đỉnh Olympia năm 22 kết thúc, fanpage của chương trình đăng bài đính chính về câu hỏi tiếng Anh ở phần thi Về đích của Vũ Nguyên Sơn, THPT Hà Nội - Amsterdam. Câu hỏi là: "In this part of song, I have used a synonym for the word “friendship”. Can you tell me which word it is?” (Dịch: Trong đoạn trích của bài hát, tôi đã sử dụng một từ đồng nghĩa với từ "friendship" (tình bạn). Bạn có thể cho tôi biết đó là từ nào không?).
Vũ Nguyên Sơn không đưa ra câu trả lời. Bùi Anh Đức – THPT Chuyên Sơn La giành quyền trả lời và đưa ra đáp án là "Bond". Tuy nhiên, đáp án chương trình đưa ra là "Brotherhood".
Thời điểm trực tiếp, chương trình không chấp nhận đáp án của Bùi Anh Đức, nhưng sau đó Ban tổ chức đính chính là đồng ý. Như vậy, hai đáp án đúng ở câu hỏi này là “Bond” và "Brotherhood".