Bác sĩ nhi chia sẻ 'vũ khí' giúp vượt qua thời khắc sốc phản vệ khi truyền dịch

 Vụ việc hai trẻ tử vong sau truyền dịch đã gây xôn xao dư luận. Nhiều bậc cha mẹ vô cùng lo lắng (Ảnh minh họa)

Mới đây, dư luận đã vô cùng xôn xao trước thông tin liên tiếp có hai trẻ tử vong sau truyền dịch. Hai trẻ đều có triệu chứng đi ngoài nên khi gia đình đưa đi khám đã được truyền dịch. Tuy nhiên, chỉ một thời gian ngắn sau khi truyền dịch, hai trẻ đã tử vong.

Mặc dù chưa có kết luận chính thức của cơ quan chức năng về nguyên nhân gây tử vong của hai trẻ, tuy nhiên nhiều người đã vô cùng lo lắng. Đặc biệt là các bậc cha mẹ bởi tiêu chảy là bệnh thông thường, có rất nhiều trẻ mắc. Trong khi đó truyền dịch cũng là một liệu pháp điều trị được áp dụng hết sức rộng rãi ở mọi cơ sở y tế.

Theo PGS TS Nguyễn Tiến Dũng, nguyên trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai có nhiều nguyên nhân có thể khiến trẻ tử vong khi truyền dịch, nhưng chiếm tỷ lệ cao nhất là do sốc phản vệ.

Sốc phản vệ là gì?

Sốc phản vệ là một phản ứng dị ứng cực kỳ nghiêm trọng đe dọa đến tính mạng của trẻ. Nó có thể xảy ra trong vòng vài giây hoặc vài phút tiếp xúc với các chất gây dị ứng. 

Sốc phản vệ có thể làm cho bệnh nhân bị sốc, huyết áp giảm đột ngột và đường thở tắc hẹp, chặn đường thở bình thường. 

PGS TS Nguyễn Tiến Dũng, nguyên trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai

Nếu bệnh nhi có những biểu hiện như rét run, khó thở, tím tái, nổi ban da, nghi là sốc phản vệ thì thuốc đầu tiên, quan trọng nhất nhân viên y tế cần sử dụng là là adrenalin. 

"Theo kinh nghiệm của tôi những người sốc phản vệ được tiêm adrenalin sớm, khi đến viện cấp cứu không có mạch, không có huyết áp các bác sĩ vẫn cứu được" - PGS TS Nguyễn Tiến Dũng cho biết.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, dùng adrenaline trong điều trị sốc phản vệ càng sớm thì hiệu quả càng cao. Và adrenaline tiêm bắp là liệu pháp điều trị căn bản và có tính chất cứu mạng người bệnh.

Về cơ chế, adrenaline tác động trên các thụ thể thần kinh giao cảm giúp giải quyết hầu hết các triệu chứng của sốc phản vệ. Ví dụ như thuốc có tác dụng co mạch (giúp tăng huyết áp, giảm phù nề, ban đỏ), giãn cơ trơn phế quản, tăng sức co bóp cơ tim...

Theo quy định ở nước ta hiện nay, adrenaline cần phải được chuẩn bị trước ở tất cả những tình huống có nguy cơ xảy ra sốc phản vệ như tiêm truyền thuốc, truyền dịch, gây tê gây mê, tiếp xúc với ong...

“Vũ khí” chống sốc phản vệ cho các gia đình

Bút tiêm Epipen được sử dụng trong trường hợp khẩn cấp để điều trị sốc phản vệ

Ở nước ngoài adrenaline có bán tại các hiệu thuốc để cung cấp cho các gia đình dự trữ dưới dạng thiết bị tiêm chủng tự động. Thuốc có tên Epipen được đóng gói sẵn vào xi lanh. 

“Nếu có người sốc phản vệ (do thức ăn, nọc công trùng, thuốc…) thành viên trong gia đình có thể tiêm ngay Epipen cho người thân. Tuy nhiên theo tôi được biết loại thuốc ấy khá đắt”- bác sĩ Dũng cho biết.

Theo Bussinessinsider, năm 2007 bút tiêm Epipen được bán với giá 57 USD (khoảng 1,3 triệu đồng). Tuy nhiên, đến nay giá đã tăng khoảng 500%. Hiện nay, một chiếc bút tiêm EpiPen sẽ tiêu tốn tới hơn 300 đô la Mỹ (tương đương hơn 6 triệu đồng).

Tuy nhiên, PGS TS Nguyễn Tiến Dũng cũng lưu ý là ở những nước bán thuốc sốc phản vệ rộng rãi, các kiến thức về bệnh này đã được cơ quan chức năng tuyên truyền đầy đủ, người dân hiểu được thế nào là sốc phản vệ để có thể sử dụng thuốc hợp lý. Những bệnh nhân có cơ địa dị ứng hoặc có tiền sử đã bị sốc phản vệ còn mang theo người để đề phòng những nguy cơ có thể xảy ra.

Xem thêm: Thanh Hóa: Bé 15 tháng tuổi tử vong với nhiều vết thương 'lạ', gia đình nói lỗi tại bệnh viện