WHO tuyên bố bệnh đậu mùa khỉ là tình trạng khẩn cấp y tế công cộng toàn cầu
Ngày 14/8, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã tuyên bố bệnh đậu mùa khỉ là tình trạng khẩn cấp y tế toàn cầu lần thứ hai trong 2 năm, sau đợt bùng phát bệnh nhiễm virus này tại Cộng hòa Dân chủ Congo đã lây lan sang các quốc gia láng giềng.
Nhân viên y tế lấy mẫu ở một em nhỏ để xét nghiệm bệnh đậu mùa khỉ tại Cộng hòa Dân chủ Congo. Ảnh: Reuters.
Một ủy ban khẩn cấp đã họp vào sáng sớm 14/8 để tư vấn cho Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus về việc đợt bùng phát bệnh có được coi là "tình trạng khẩn cấp y tế công cộng quốc tế" (PHEIC) hay không.
Tình trạng PHEIC là mức cảnh báo cao nhất của WHO và nhằm mục đích thúc đẩy nghiên cứu, tài trợ và các biện pháp y tế công cộng quốc tế cũng như hợp tác để kiểm soát một căn bệnh.
"Tình trạng rõ ràng là phản ứng quốc tế phối hợp là rất quan trọng để ngăn chặn những đợt bùng phát này và cứu các mạng sống" - ông Tedros nói.
Đậu mùa khỉ có thể lây lan qua tiếp xúc gần gũi. Thông thường thì bệnh nhẹ, nhưng trong một số trường hợp hiếm, có thể dẫn đến tử vong. Nó gây ra các triệu chứng giống như cúm và các vết loét chứa mủ trên cơ thể.
Đợt bùng phát ở Cộn hòa Dân chủ Congo (DRC) bắt đầu với sự lây lan của một chủng bệnh địa phương, được gọi là nhánh I. Nhưng một biến thể mới, nhánh Ib, dường như lây lan dễ hơn qua tiếp xúc gần gũi thông thường, bao gồm cả tiếp xúc tình dục.
Nó đã lây lan từ Congo sang các quốc gia láng giềng, bao gồm Burundi, Kenya, Rwanda và Uganda, dẫn đến tuyên bố của WHO.
"Việc phát hiện và sự lây lan nhanh chóng một nhánh mới của bệnh đậu mùa khỉ ở miền Đông DRC, việc phát hiện nó ở các quốc gia láng giềng chưa từng báo cáo bệnh này trước đây, và khả năng lây lan thêm trong khu vực châu Phi và xa hơn là rất đáng lo ngại" - ông Tedros nói thêm.
Tedros cho biết hôm 14/8 rằng WHO đã giải ngân 1,5 triệu USD Mỹ từ quỹ dự phòng và kế hoạch giải ngân thêm trong những ngày tới. Kế hoạch phản ứng của WHO sẽ cần ban đầu 15 triệu USD, và cơ quan này dự định kêu gọi các nhà tài trợ cung cấp thêm kinh phí.
Đầu tuần này, cơ quan y tế công cộng hàng đầu của châu Phi đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp về bệnh đậu mùa khỉ cho toàn châu lục sau khi cảnh báo rằng bệnh nhiễm virus này đang lây lan với tốc độ đáng báo động, với hơn 17.000 ca nghi ngờ và hơn 500 ca tử vong trong năm nay, chủ yếu là trẻ em ở Congo.
Giáo sư Dimie Ogoina, chủ tịch ủy ban khẩn cấp về bệnh đậu mùa khỉ của WHO, cho biết tất cả các thành viên đã đồng thuận rằng sự gia tăng hiện tại của các ca bệnh là một "sự kiện đặc biệt," với số lượng ca bệnh kỷ lục ở Congo.
Vắc-xin và thay đổi hành vi đã giúp ngăn chặn sự lây lan khi một chủng đậu mùa khỉ khác lây lan toàn cầu, chủ yếu là giữa các nam giới quan hệ tình dục đồng giới, và WHO đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp vào năm 2022.
Tại Congo, các con đường lây truyền cần được nghiên cứu thêm, theo WHO. Chưa có vắc-xin sẵn có, mặc dù các nỗ lực đang được thực hiện để thay đổi điều đó và xác định đối tượng cần tiêm chủng. Cơ quan này cũng kêu gọi các quốc gia có kho dự trữ vắc-xin quyên góp các liều vắc-xin.