Vì sao người già hay bị chóng mặt? Phải làm sao để điều trị?

01-11-2023 22:19:00

Cảm giác quay cuồng, chóng mặt có lẽ ai cũng đều đã từng trải qua, tuy nhiên khi càng về già thì tần suất chóng mặt sẽ lại càng nhiều hơn, đặc biệt là khi người lớn tuổi ngồi dậy hoặc ngay cả khi đang đi lại. Cùng tìm hiểu nguyên nhân gây ra chứng chóng mặt ở người cao tuổi và cách điều trị qua bài viết dưới đây.

I - Nguyên nhân gây chóng mặt ở người cao tuổi

1. Rối loạn tiền đình

Theo nhiều nghiên cứu, mặc dù chứng chóng mặt ở người già có thể do rất nhiều nguyên nhân, tuy nhiên rối loạn tiền đình vẫn luôn là lý do hàng đầu gây ra chứng bệnh này. Khi càng lớn tuổi thì rất nhiều bộ phận, cơ quan của cơ thể đều bị lão hóa và suy giảm chức năng, trong đó có hệ thống tiền đình. Chức năng chính của hệ tiền đình là duy trì sự cân bằng và định hướng chuyển động, do đó khi các chức năng này bị suy giảm sẽ dễ gây ra hiện tượng hoa mắt chóng mặt cho người già.

Ở hệ tiền đình của người lớn tuổi, các tế bào lông tiền đình hoặc cấu trúc tai trong (các ống bán khuyên,các cơ quan sỏi tai) đều sẽ bị lão hóa, giảm khả năng nhận diện và truyền tín hiệu tới não, do đó rất dễ gây ra sự sai lệch nhận thức của não và truyền tới mắt. Một số dạng rối loạn hệ tiền đình phổ biến ở người cao tuổi gồm:

  • Chứng chóng mặt tư thế kịch phát lành tính BPPV.
  • Bệnh Meniere.
  • Viêm dây thần kinh tiền đình.

2. Huyết áp thay đổi

Đối với người già, sự bất thường về huyết áp cũng là một trong các nguyên nhân hàng đầu gây ra chứng hoa mắt chóng mặt, đặc biệt là tụt huyết áp. Các thụ thể áp suất Baroreceptor chịu trách nhiệm phát hiện những thay đổi về huyết áp ở người già thường bị suy yếu, khi những thụ thể này hoạt động không tốt thì cơ thể sẽ khó phản ứng tốt với sự thay đổi huyết áp, từ đó dễ gây ra việc bơm máu tới não chậm hoặc không đủ. Khi lưu lượng máu, oxy và các chất dinh dưỡng bơm tới não không ổn định (thiếu máu não) sẽ khiến suy giảm chức năng hoạt động của não, gây ra cảm giác chóng mặt.

3. Cơ thể bị thiếu sắt

Sắt là thành phần chủ chốt để tạo ra các tế bào hồng cầu, khi cơ thể bị thiếu sắt đồng nghĩa với việc thiếu máu, thiếu oxy nên sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến các cơ quan, trong đó có não. Khi não không được cấp đủ máu, oxy và dưỡng chất sẽ gây ra hiện tượng đau đầu, giảm tập trung, hoa mắt chóng mặt. Tình trạng chóng mặt kiểu này còn được gọi là chóng mặt do lượng tiểu cầu thấp.

Ngoài các triệu chứng trên ra thì người cao tuổi cũng cảm thấy toàn thân mệt mỏi, uể oải, người yếu ớt xanh xao. Không những vậy khi não nhận thấy thiếu máu bơm lên sẽ phát tín hiệu khiến tim buộc phải làm việc nhiều hơn, co bóp nhiều hơn và sẽ khiến người bệnh cảm thấy khó thở, đánh trống ngực.

4. Chứng rối loạn lo âu

Con người càng nhiều tuổi thì càng nhiều vấn đề và áp lực trong cuộc sống đè nặng, do đó người già chính là đối tượng dễ bị rối loạn lo âu nhất. Khi ở trạng thái lo lắng, hơi thở thường nhanh và gấp hơn nên sẽ gây ra sự mất cân bằng oxy và carbon dioxide trong máu, gây ra chóng mặt. Ngoài ra lúc này cơ thể cũng tăng tiết adrenaline, loại hormone gây căng thẳng và ảnh hưởng tới huyết áp và nhịp tim, cũng là lý do gây cơn hoa mắt chóng mặt.

5. Hạ đường huyết

Glucose được coi là nguồn năng lượng quan trọng với não, nếu không đủ glucose thì dễ khiến người bệnh cảm thấy chóng mặt, lú lẫn, run rẩy hoặc ngất. Mà ở tuổi già thường sẽ sử dụng nhiều loại thuốc chữa các loại bệnh khác nhau, điều này có thể ảnh hưởng tới khả năng điều tiết glucose, đặc biệt người bị tiểu đường. Ngoài ra, các nhóm cơ ở người lớn tuổi thường ít hơn so với thời trẻ, do đó khả năng lưu giữ glucose cũng kém hơn, dễ bị hạ đường huyết hơn.

6. Ảnh hưởng phụ của thuốc

Rất nhiều trường hợp khi uống thuốc xong bị chóng mặt, buồn nôn, hoa mắt, quay cuồng. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do: Có nhiều nhóm thuốc tác động gây ảnh hưởng tiêu cực đến hệ thần kinh, cơ thể khó hấp thụ…

Lưu ý rằng một số loại thuốc bạn sử dụng như thuốc an thần, thuốc an thần, huyết áp… đều gây ra tác dụng phụ là chóng mặt. Thậm chí ngay cả đến những loại thuốc không cần đơn cũng có thể gây ra tác dụng phụ. Người dùng cần phải thận trọng khi sử dụng, không nên dùng quá liều lượng và cần có sự tư vấn của chuyên gia.

7. Các bệnh lý thần kinh

Bệnh tật luôn tỉ lệ thuận với độ tuổi. Khi càng nhiều tuổi thì nguy cơ bạn gặp phải nhiều bệnh về hệ thần kinh. Các bệnh lý về hệ thần kinh như bệnh Parkinson, bệnh đa xơ cứng, đau nửa đầu, động kinh, u não, suy giảm trí nhớ… làm ảnh hưởng đến lưu lượng máu huyết di chuyển lên não, gây ra những ảnh hưởng tiêu cực làm chức năng não bộ kém đi dẫn đến chóng mặt.

Khi có những bệnh lý về hệ thần kinh, người bệnh cần tìm gặp bác sĩ để được chẩn đoán chính xác. Từ đó có được phương án điều trị hiệu quả, kịp thời, đúng hướng nhằm chấm dứt căn bệnh, loại bỏ tình trạng chóng mặt.

II - Những ảnh hưởng của chứng chóng mặt với người cao tuổi

Hiện tượng hoa mắt chóng mặt sẽ làm tăng nguy cơ té ngã ở người già cao hơn so với các độ tuổi khác, bởi người cao tuổi thường có thể trạng yếu hơn. Ngoài ra tâm lý sợ bị chóng mặt sẽ khiến người già ít vận động hơn, từ đó ảnh hưởng tới sức khỏe tổng thể. Đặc biệt mong muốn chữa dứt điểm các cơn hoa mắt chóng mặt sẽ thôi thúc người cao tuổi dùng nhiều loại thuốc, điều này sẽ có thể gây ra nhiều tác dụng phụ không tốt cho cơ thể.

III - Người già bị chóng mặt phải làm sao?

Rất nhiều người cao tuổi bị chóng mặt, thậm chí thường xuyên nhưng rất sợ đến thăm khám, sợ đến bệnh viện vì không muốn phiền phức đến con cháu hoặc lo lắng về tài chính. Tuy nhiên nếu như vậy thì chóng mặt sẽ ngày càng nặng hơn, biến chứng nguy hiểm.

Vậy nên người cao tuổi cần chủ động đi thăm khám ngay để điều trị hiệu quả, phục hồi nhanh, sớm trở lại với cuộc sống bình thường để an hưởng tuổi già. Qua thăm khám các bác sĩ sẽ xác định chính xác chóng mặt ở mức độ nào, từ đó đưa ra hướng điều trị phù hợp, đúng đắn nhất, tiết kiệm thời gian và tiền bạc.

1. Sử dụng thuốc

Để cải thiện tình trạng chóng mặt, các bác sĩ sẽ căn cứ vào nguyên nhân gây ra chóng mặt để kê đơn thuốc tương ứng. Cụ thể như sau:

  • Thuốc chống lo âu: Bao gồm các nhóm thuốc giúp tăng serotonin trong não, thuốc chống trầm cảm, thuốc chẹn beta, benzodiazepines giúp thư giãn tinh thần.
  • Thuốc trị bệnh huyết áp: Nhóm thuốc tác động lên hệ thần kinh trung ương, nhóm thuốc đối kháng canxi, thuốc lợi tiểu, ephedrin, heptamyl, thuốc chống suy nhược cơ thể tăng thể lực… để nhanh chóng đưa huyết áp ổn định, trở lại bình thường.
  • Thuốc trị chứng đau nửa đầu: Các loại thuốc giảm đau acetaminophen, thuốc chống buồn nôn, thuốc tiêm tĩnh mạch… Thuốc trị cơn đau đầu đặc hiệu eletriptan, rizatriptan, sumatriptan…
  • Thuốc bổ sung sắt: Các viên uống bổ sung sắt Ferrovit, viên nhai bổ sung sắt, ferlatum, alginic giúp bổ sung sắt hữu cơ.

Các loại thuốc Tây y trị chóng mặt giúp giảm nhanh triệu chứng nhưng khi ngưng thuốc dễ tái phát khổ sở vô cùng. Vậy nên để cải thiện tình trạng chóng mặt ở người cao tuổi an toàn, hiệu quả bền vững nhiều người lựa chọn Đông y. Đặc biệt là những người bị chóng mặt quanh năm suốt tháng khiến cơ thể mệt mỏi, uể oải, sức khỏe giảm sút.

Đông y đi từ căn nguyên bệnh, có nhiều nguyên nhân gây ra chóng mặt nhưng phổ biến nhất là do thiếu máu lên não và thiếu máu lên hệ tiền đình. Vậy nên hướng điều trị hiệu quả sẽ tăng cường lưu thông máu lên não và hệ tiền đình. Điều trị càng sớm cơ hội thuyên giảm tốt. Thậm chí nếu chọn được đúng sản phẩm thực sự hiệu quả sẽ ngăn chặn tối đa tái phát.

Trị chứng chóng mặt trị bệnh từ gốc, hiệu quả vượt trội ngăn ngừa tái phát phải là Viên trị chóng mặt Ngự y mật phương - Đông y thế hệ 2 giúp bổ huyết, hoạt huyết tăng cường lưu thông máu tới não và hệ thống tiền đình giúp giảm hẳn hoặc hết chóng mặt như người khỏe mạnh bình thường chỉ sau một liệu trình.

Đây chính là cách chữa chóng mặt hiệu quả từng được Ngự y triều đình chữa bệnh cho Vua chúa, quan lại trong lịch sử. Sản phẩm đảm bảo độ an toàn tuyệt đối, lành tính không tác dụng phụ, không gây nhờn thuốc lệ thuộc vào thuốc nhờ thành phần nguồn gốc tự nhiên với quy trình sản xuất đạt chuẩn GMP - WHO.

2. Vật lý trị liệu phục hồi chức năng tiền đình

Các phác đồ phục hồi chức năng tiền đình dựa trên các bài tập vật lý trị liệu sẽ là giải pháp điều trị chứng chóng mặt an toàn, hiệu quả cho người cao tuổi. Tuy nhiên người bệnh vẫn cần được bác sĩ thăm khám, kiểm tra chính xác nguyên nhân gây ra vấn đề, từ đó bác sĩ mới tư vấn các bài tập phù hợp. Người già tránh tự tìm hiểu và tập theo ý thích, bởi nếu không điều trị đúng vào nguyên nhân thì sẽ lãng phí thời gian mà không mang lại hiệu quả mong muốn.

IV - Những lưu ý để tránh chóng mặt, hoa mắt ở người lớn tuổi

Tình trạng chóng mặt, hoa mắt ở người lớn tuổi có thể được cải thiện và phòng ngừa hiệu quả từ những hành động nhỏ hằng ngày như sau:

  • Hạn chế thực phẩm chứa nhiều muối, đường, chất tạo ngọt, bia rượu… Cần bổ sung đủ nước cho cơ thể mỗi ngày.
  • Ngủ đủ giấc, không nên thức quá khuya. Nếu bị rối loạn giấc ngủ thì cần đi thăm khám, điều trị sớm.
  • Hằng ngày nên dành thời gian để rèn luyện, vận động thể chất giúp điều hòa khí huyết rất tốt. Đặc biệt nên thực hành các bài tập yoga, động tác có lợi cho tiền đình và não bộ.
  • Giữ tâm trạng thư thái, hạn chế căng thẳng bằng những hoạt động ý nghĩa như vui vẻ bên con cháu, nghe nhạc, xem phim…
  • Tạo một không gian sống thoáng mát, thư thái, tránh bừa bãi, lộn xộn.
  • Một số mẹo hữu ích: Uống trà gừng, giấm táo và mật ong, ăn ngũ cốc nguyên hạt, ngâm chân bằng nước nóng, xoa bóp bấm huyệt…

Hoa mắt, chóng mặt ở người già tuyệt đối không nên xem nhẹ, nhất là khi bị chóng mặt thường xuyên. Tốt nhất nên đi thăm khám để được điều trị đúng hướng, đúng cách chữa trị hiệu quả, dứt điểm.

DS. Lương Hưng
Theo Giáo dục & Cuộc sống/Giáo dục & Thời đại //