Người Ukraine giận dữ vì Iran bắn rơi máy bay, Kiev phản ứng chậm
Người dân Ukraine vẫn chưa nguôi ngoai nỗi đau và sự phẫn nộ nhiều ngày sau khi Iran bắn rơi chiếc máy bay của Ukrainian International Airlines khiến 176 người chết oan.
Theo The Globe And Mail, hoa và nến cũng như ảnh của một số nạn nhân thiệt mạng trong vụ Iran bắn rơi chuyến bay 752 của Ukrainian International Airlines đã được đặt tại sảnh sân bay Boryspil ở Kiev - nơi đáng ra chuyến bay 752 phải hạ cánh hôm 8/1. Hình ảnh của 11 nạn nhân người Ukraine trong đó 9 người là thành viên tổ bay cũng ngập tràn trên trang nhất của các tờ báo.
Người dân rất tức giận. Nhiều người không chấp nhận lời giải thích của Iran rằng, máy bay đã vô tình bị tên lửa của họ bắn hạ. Họ không tin rằng, một anh lính Iran nào đó đã nhỡ tay kích hoạt tên lửa bắn nhầm vào chuyến bay chở 176 người. Người dân Ukraine cảm thấy khó có thể chấp nhận lời giải thích của Iran rằng thảm kịch chỉ là một "tai nạn", Taras Berezovets, một nhà phân tích chính trị ở Kiev cho biết.
Hệ thống phòng không Tor do Nga sản xuất bắn hạ chuyến bay 752 yêu cầu người điều hành phải chọn mục tiêu cụ thể trên radar. Trong khi quân đội Iran nói rằng họ nghĩ đã bắn vào một tên lửa hành trình đang bay tới của Mỹ, thì chiếc máy bay này được nhận dạng như là máy bay dân sự.
Ông Berezovets cho biết, nhiều người Ukraine cũng buồn vì chuyến bay không bị hủy vào một buổi sáng mà Iran phóng tên lửa đạn đạo vào các mục tiêu quân sự của Mỹ ở nước láng giềng Iraq đồng lời lo bị Mỹ đáp trả.
Một số người Ukraine cũng đang đặt câu hỏi tại sao Tổng thống Volodymyr Zelensky lại chậm trễ trong việc nắm bắt thực tế rằng chiếc máy bay đã bị một tên lửa phá hủy, ông Berezovets nói.
Ukraine - không giống như Canada và Mỹ - có quan hệ ngoại giao đầy đủ với Iran. Nước này đã phái một nhóm các nhà điều tra đến Tehran một ngày sau vụ tai nạn. Theo đó, các nhà điều tra Ukraine chắc chắn đã biết chuyện gì thực sự xảy ra với chuyến bay 752.
"Ngay cả trước khi Iran thay đổi lập trường chúng tôi đã biết', Ole Oleksiy Danilov, người đứng đầu Hội đồng Quốc phòng và An ninh Quốc gia Ukraine nói với BBC tiếng Ukraine hôm Chủ nhật. "Chúng tôi không thể (nói ra) ngay lập tức với công chúng. Iran là một quốc gia rất phức tạp và chúng tôi đã lo lắng rất nhiều, chẳng hạn như họ sẽ không cho các chuyên gia của chúng tôi trở về nước".
Chuyến bay 752 của Ukraine đã rơi chỉ vài phút sau khi cất cánh khỏi sân bay ở Tehran sáng 8/1. Ban đầu Iran tuyên bố, vụ tai nạn khiến 176 người chết là do lỗi kỹ thuật và một phi công mất kiểm soát. Tuy nhiên, sau khi Canada, Anh và các quan chức Mỹ tuyên bố có bằng chứng chuyến bay 752 đã bị tên lửa Iran bắn rơi, Tehran đã lên tiếng thừa nhận vụ việc. Phía Iran giải thích vụ tai nạn là vô ý, giữa bối cảnh căng thẳng với Mỹ leo thang đỉnh điểm và do lỗi của con người.