Nên hay không dùng nước muối sinh lý rửa mắt, mũi cho trẻ hàng ngày?
Nhiều người quan niệm nước muối sinh lý không có tác dụng phụ nên thường xuyên cho con dùng để phòng bệnh hơn chữa bệnh.
Theo Ths.BS Nguyễn Tuấn Anh, Bệnh viện Tai Mũi Họng Trung ương, dung dịch nước muối 0,9% (NaCl 0,9%) được gọi là dung dịch nước muối sinh lý. Trong dung dịch này có chứa muối ăn NaCl ở nồng độ 0,9% (tức là 1 lít dung dịch nước muối chứa 9g muối ăn) tương đương với nồng độ của dịch cơ thể con người gồm máu, nước mắt... trong tình trạng hoạt động sinh lý bình thường. Dùng dung dịch nước muối để rửa mũi khi viêm mũi xoang, súc miệng khi bị viêm họng hoàn toàn không vì mục đích sát khuẩn, mà là thông thoáng và sạch đường mũi, hầu họng.
Có nên dùng nước muối sinh lý để nhỏ mắt, mũi cho trẻ hàng ngày?
Nước muối sinh lý được nhiều cha mẹ dùng thường xuyên cho trẻ
Theo BS Tuấn Anh, nước muối sinh lý là một loại dược phẩm lành tính được sử dụng nhiều trong y khoa và trong chăm sóc người bệnh. Tuy nhiên, nước muối sinh lý chỉ có tác dụng làm lỏng mũi đặc hoặc nước mũi gây ngạt khó chụi cho bé, nên việc thường xuyên đưa nước muối sinh lý vào môi trường mắt, mũi hầu như không có tác dụng gi đối với bé đang có niêm mạc mạnh khỏe bình thường không đang đau mắt, sổ mũi, ngạt mũi.
BS Tuấn Anh cho biết, đối với một trẻ sơ sinh không mắc bệnh, cha mẹ không nên lạm dụng để sử dụng nước muối sinh lý dùng hàng ngày. Bởi cơ thể trẻ sơ sinh đã có đầy đủ các hệ thống dịch sát khuẩn tự nhiên để bảo vệ hệ niêm mạc, đặc biệt là đối với các bé được bú mẹ hoàn toàn.
Nhiều phụ huynhcó thói quen nhỏ nước muối sinh lý cho trẻ hàng ngày để vệ sinh mũi họng cho trẻ, phòng các bệnh đường hô hấp. Tuy nhiên, việc lạm dụng nước mũi sinh lý cho trẻ không những không mang lại hiệu quả mà còn có thể gây hại.
Niêm mạc mũi của trẻ sơ sinh rất nhạy cảm. Do đó khả năng hắt xì hơi và chảy nước mũi để giúp tống loại bụi, bẩn, khuẩn lạ, mầm bệnh ra ngoài của trẻ rất cao. Niêm mạc này cũng đang được hoàn thiện hàng ngày.
Hệ niêm mạc này luôn tạo ra loại chất nhờn sát khuẩn và giữ ẩm tự nhiên và loại chất nhờn tăng thêm phát sinh khi cần loại bỏ mầm bệnh (đó là khi bé chảy nhiều nước mắt, hoặc chảy nước mũi). Việc thường xuyên nhỏ nước muối sinh lý mà bố mẹ cho là phòng bệnh có thể gây nên 2 nguy cơ, 1 là đầu nhựa của bình nhỏ mũi không sạch/ hoặc tay người chăm sóc không sạch gây viêm nhiễm cho trẻ.
Ngoài ra, nhỏ nước muối sinh lý nhiều làm khô lớp chất nhờn giữ ẩm sát khuẩn tự nhiên của niêm mạc mũi, nếu thường xuyên nhỏ mũi, mũi càng khô, niêm mạc mũi sẽ tự động sản sinh ra càng lúc càng nhiều dịch nhờn hơn, chảy mũi nhiều hơn.
"Lượng nước mũi do bị kích ứng này tụ lại ở mũi họng, khi đó bố mẹ lại thấy con hay ngạt mũi, hay thở khò khè và hay ho. Và cha mẹ lại phải tiếp tục dùng nước muối sinh lý cho con. Tât cả như một vòng luẩn quẩn khiến trẻ không bệnh lại thành ra bệnh"-BS Tuấn Anh nói.
Nên dùng nước muối sinh lý cho trẻ khi nào?
Cha mẹ nên dùng nước muối sinh lý cho trẻ khi nào?
BS Tuấn Anh cho biết, nước muối sinh lý dùng được cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ nhưng chỉ nên dùng để rửa mắt, mũi khi bị bẩn, bụi bặm, viêm nhiễm… Khi trẻ mới được sinh có thể mắt, mũi bị dính các dịch từ cơ thể mẹ, cần phải vệ sinh bằng nước muối sinh lý.
Hoặc khi bị viêm nhiễm, dùng nước muối sinh lý để làm sạch lớp mủ trước khi sử dụng thuốc để thuốc tác dụng trực tiếp vào lớp biểu mô của niêm mạc mũi. Nhưng khi mũi hoàn toàn trong trạng thái bình thường, thì không nên sử dụng nước muối thường xuyên để rửa mũi. Vì việc sử dụng thường xuyên nước muối sinh lý để làm sạch mũi như đã nói ở trên sẽ vô tình làm mất đi lớp thảm nhầy bảo vệ mũi vốn có, mất đi chức năng bảo vệ mũi của lớp thảm này và gây tổn thương niêm mạc mũi sẽ làm cho mũi dễ bị viêm hơn, trong khi niêm mạc mũi của trẻ còn non nớt.
Chỉ dùng nước muối sinh lý khi trẻ bị sổ mũi, ngạt mũi ảnh hưởng đến bữa ăn, giấc ngủ của trẻ. Trong trường hợp trẻ bị nghẹt mũi hoặc viêm tuyến lệ, có thể dùng nước muối sinh lý để rửa.
BS Tuấn Anh nhấn mạnh, cần hiểu rằng, nước muối sinh lý cũng là một loại thuốc, mà đã là thuốc thì có bệnh mới dùng, chứ không nên lạm dụng. Và dù là nước muối sinh lý hay bất cứ loại thuốc nào cũng phải dùng thận trọng, đặc biệt cho trẻ em.