Phát hiện sớm và điều trị hiệu quả u lympho – căn bệnh ung thư máu phổ biến
U lympho là một dạng ung thư máu khởi phát từ hệ bạch huyết – hệ thống có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể khỏi nhiễm trùng.
Bệnh hình thành khi các tế bào lympho (một loại tế bào miễn dịch) tăng sinh bất thường và phát triển không kiểm soát, gây tổn thương đến nhiều cơ quan như hạch bạch huyết, lá lách, tuyến ức hay tủy xương.
Hai thể u lympho chính: Hodgkin và không Hodgkin
Theo bác sĩ Lee Yuh Shan – Chuyên gia Huyết học & Ung thư máu, Trung tâm Ung thư Parkway, Bệnh viện Gleneagles Singapore, u lympho được chia thành hai nhóm chính: u lympho không Hodgkin và u lympho Hodgkin.
Trong đó, u lympho không Hodgkin chiếm hơn 90% các ca bệnh. Có tới hơn 60 phân nhóm nhỏ, chủ yếu là u lympho tế bào B hoặc tế bào T, như: u lympho thể nang, u lympho tế bào B lớn lan tỏa (DLBCL), u lympho MALT, u lympho tế bào Mantle, u lympho tế bào T ở da…
Ngược lại, u lympho Hodgkin ít gặp hơn, nhưng có đặc điểm điển hình là sự xuất hiện của tế bào Reed–Sternberg – tế bào B ác tính chỉ có trong loại bệnh này.
Hiện nay, nguyên nhân chính xác gây bệnh u lympho vẫn chưa được xác định rõ. Tuy nhiên, các nghiên cứu cho thấy một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh gồm:
- Tuổi cao (thường gặp ở người trên 60 tuổi đối với thể không Hodgkin, và 15–40 tuổi hoặc >55 tuổi đối với thể Hodgkin)
- Giới tính (một số phân nhóm bệnh phổ biến ở nam hoặc nữ hơn)
- Hệ miễn dịch suy yếu (người nhiễm HIV/AIDS, ghép tạng, bệnh tự miễn)
- Nhiễm virus như Epstein-Barr, viêm gan C, HTLV-1
- Tiền sử gia đình có người mắc u lympho
- Tiếp xúc với hóa chất như benzen, thuốc trừ sâu
Các triệu chứng thường gặp gồm: sưng hạch bạch huyết không đau ở cổ, nách hoặc háng; ho kéo dài; hụt hơi; sốt; đổ mồ hôi đêm; mệt mỏi; sụt cân không rõ nguyên nhân; ngứa da.
Bác sĩ Lee khuyến cáo: “Nếu có những triệu chứng kéo dài hoặc nghi ngờ bất thường, người bệnh nên đến cơ sở y tế để được khám và chẩn đoán sớm. Việc phát hiện kịp thời sẽ giúp nâng cao hiệu quả điều trị và cải thiện tiên lượng”.
Bác sĩ Lee Yuh Shan - Chuyên gia Huyết học & Ung thư máu thuộc Trung tâm Ung thư Parkway, Bệnh viện Gleneagles Singapore
Điều trị u lympho: Nhiều tiến bộ mang lại hy vọng cho bệnh nhân
Tùy vào loại tế bào, giai đoạn bệnh và thể trạng bệnh nhân, bác sĩ sẽ lựa chọn một hoặc kết hợp nhiều phương pháp điều trị:
- Hóa trị: sử dụng thuốc tiêu diệt tế bào ung thư, có thể truyền tĩnh mạch hoặc uống.
- Xạ trị: dùng tia năng lượng cao tiêu diệt tế bào ung thư, có thể kết hợp với hóa trị.
- Liệu pháp miễn dịch: như liệu pháp tế bào T mang thụ thể kháng nguyên dạng khảm (CAR-T cell) hoặc sử dụng kháng thể đơn dòng đế kích thích hệ thống miễn dịch của cơ thể nhận biết và loại bỏ các tế bào ung thư.
- Liệu pháp nhắm trúng đích: Kháng thể đơn dòng cũng có thể sử dụng trong các liệu pháp nhắm mục tiêu để cản trở sự phát triển của tế bào U lympho.
- Cấy ghép tế bào gốc hoặc tủy xương: Các tế bào gốc khỏe mạnh từ tủy xương hoặc từ người hiến, mà có khả năng sản sinh tế bào máu mới, sẽ được chiết xuất và truyền vào máu của bệnh nhân rồi đưa lại vào cơ thể để giúp tái tạo lại hệ thống miễn dịch.
Tiên lượng của bệnh nhân u lympho phụ thuộc vào loại bệnh, giai đoạn phát hiện, độ tuổi và sức khỏe tổng thể. Nhờ những tiến bộ trong y học, nhiều bệnh nhân hiện có thể sống lâu dài và duy trì chất lượng cuộc sống tốt.
Hiện chưa có xét nghiệm tầm soát đặc hiệu hay biện pháp phòng ngừa tuyệt đối. Tuy nhiên, để giảm nguy cơ mắc bệnh, bác sĩ khuyến nghị duy trì lối sống lành mạnh:
- Ăn uống cân bằng, đủ chất
- Bỏ thuốc lá
- Hạn chế rượu bia
- Tập thể dục thường xuyên
Bác sĩ Lee Yuh Shan - Chuyên gia Huyết học & Ung thư máu thuộc Trung tâm Ung thư Parkway, Bệnh viện Gleneagles Singapore với chuyên khoa sâu ở các bệnh: ung thư hạch, u tủy, ung thư máu, cấy ghép tế bào gốc tạo máu…
Để biết thêm chi tiết và nhận thông tin tư vấn từ bác sĩ Lee Yuh Shan, vui lòng liên hệ:
Văn phòng đại diện Tập đoàn Y tế Parkway (IHH Healthcare Singapore) tại Hà Nội
Tầng 5, số 110 Bà Triệu, phường Hai Bà Trưng, Hà Nội.
Hotline: 0988 155 855 hoặc 084 308 3637
Email: hanoi@canhope.org / info@parkway.com.vn