Ông Trump rút Mỹ khỏi WHO, điều đáng sợ nào sẽ xảy ra tiếp theo?
Tổng thống Donald Trump tối ngày 20/1 ký một sắc lệnh hành pháp bắt đầu quá trình rút Mỹ khỏi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).
Ông Trump ký sắc lệnh rút Mỹ khỏi WHO. Ảnh FT
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã nhanh chóng hành động vào thứ Hai khi rút Mỹ khỏi Tổ chức Y tế Thế giới, một động thái mà các chuyên gia y tế cộng đồng cho rằng sẽ làm suy yếu vị thế của quốc gia này với tư cách là quốc gia đi đầu về y tế toàn cầu và khiến việc chống lại đại dịch tiếp theo trở nên khó khăn hơn.
Trong một sắc lệnh hành pháp được ban hành khoảng 8 giờ sau khi ông tuyên thệ nhậm chức, ông Trump đã nêu ra một loạt lý do cho việc rút lui, bao gồm cả việc WHO "xử lý sai đại dịch COVID-19" và "không thông qua các cải cách cấp thiết". Ông cho biết cơ quan này yêu cầu Mỹ "trả các khoản thanh toán quá nặng nề một cách bất công" và phàn nàn rằng Trung Quốc trả ít hơn.
Động thái này không phải là bất ngờ. Ông Trump đã chỉ trích WHO kể từ năm 2020, khi ông tấn công cơ quan này về cách tiếp cận của họ đối với đại dịch vi-rút corona và đe dọa sẽ cắt nguồn tài trợ của Mỹ cho WHO. Vào tháng 7/2020, ông Trump đã có những bước đi chính thức để rút khỏi cơ quan này.
Nhưng sau khi ông thua cuộc bầu cử năm 2020, mối đe dọa đã không thành hiện thực. Vào ngày đầu tiên nhậm chức, ngày 20/1/2021, cựu Tổng thống Joseph R. Biden Jr. đã chặn sắc lệnh này.
Nhiều nhà khoa học lo ngại việc rút Mỹ khỏi WHO cũng có thể làm mất đi những thành quả đã đạt được trong hàng thập kỷ trong việc chống lại các bệnh truyền nhiễm như AIDS, sốt rét và bệnh lao.
Rời khỏi WHO có nghĩa là, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh sẽ không có quyền truy cập vào dữ liệu toàn cầu mà cơ quan này cung cấp. Khi Trung Quốc mô tả trình tự gen của loại vi-rút corona mới vào năm 2020, họ đã công bố thông tin cho WHO, nơi đã chia sẻ thông tin này với các quốc gia khác.
Gần đây hơn, WHO đã trở thành mục tiêu của những người bảo thủ về công việc của tổ chức này trong việc soạn thảo một "hiệp ước phòng chống đại dịch" nhằm tăng cường khả năng ứng phó với đại dịch và đặt ra các chính sách ràng buộc về mặt pháp lý cho các quốc gia thành viên về giám sát tác nhân gây bệnh, chia sẻ nhanh chóng dữ liệu về dịch bệnh và xây dựng chuỗi sản xuất và cung ứng tại địa phương cho vắc-xin và phương pháp điều trị, cùng nhiều chính sách khác.
Các cuộc đàm phán về hiệp ước đã đổ vỡ vào năm ngoái. Tại Mỹ, một số nhà lập pháp Đảng Cộng hòa coi thỏa thuận này là mối đe dọa đối với chủ quyền của Mỹ.
Lawrence O. Gostin, chuyên gia luật y tế công cộng tại Đại học Georgetown, người đã giúp đàm phán hiệp ước, cho biết việc Mỹ rút khỏi WHO sẽ là "một vết thương nghiêm trọng" đối với sức khỏe cộng đồng nhưng là "một vết thương sâu hơn nữa đối với lợi ích quốc gia và an ninh quốc gia của Mỹ".
Được thành lập vào năm 1948 với sự giúp đỡ của Mỹ, Tổ chức Y tế Thế giới là một cơ quan của Liên hợp quốc. Sứ mệnh của tổ chức, theo trang web của tổ chức, là "đối mặt với những thách thức lớn nhất về sức khỏe của thời đại chúng ta và thúc đẩy đáng kể phúc lợi của người dân thế giới".