Mối liên hệ giữa đau đầu & đột quỵ | Kèm cách phân biệt
Đau đầu là tình trạng bệnh lý không hiếm gặp trong cuộc sống thường ngày. Tuy đa phần các trường hợp đều không quá nghiêm trọng và sẽ tự biến mất sau khoảng thời gian ngắn, tuy nhiên một số cơn đau đầu bất thường có thể là dấu hiệu cảnh báo đột quỵ. - căn bệnh đang có xu hướng mở rộng phạm vi đối tượng mắc phải.
I - Đột quỵ là như thế nào?
Mỗi năm, Việt Nam ghi nhận hơn 200.000 ca mắc đột quỵ. Trước khi tìm hiểu về những cơn đau đầu gây đột quỵ, bạn cần hiểu rõ khái niệm của chứng bệnh này. Đột quỵ, hay còn được gọi là tai biến mạch máu não, là tình trạng tổn thương lớn ở não bộ do sự gián đoạn hoặc giảm mạnh lượng máu lên não, các tế bào não không được cung cấp đủ lượng oxy và dinh dưỡng cần thiết và bắt đầu chết sau vài phút. Nếu không được phát hiện và cấp cứu kịp thời, số lượng tế bào não chết càng lớn thì khả năng tư duy và vận động của cơ thể càng giảm sút, dẫn đến mất ý thức, hôn mê sâu, tổn thương lâu dài, và thậm chí là tử vong.
Đột quỵ có thể chia thành 2 dạng:
1. Đột quỵ do tắc mạch máu não
Đây là dạng đột quỵ phổ biến nhất, chiếm đến 85% các ca bệnh, thường xảy ra ở các bệnh nhân có tiền sử đái tháo đường, tăng huyết áp, mỡ máu, béo phì, hút thuốc lá lâu năm. Nguyên nhân là do các mảng báo từ chất béo và cholesterol bám ở động mạch, thu hẹp và bít tắc lòng mạch, cũng có thể do huyết khối từ cơ quan khác đi theo dòng máu bị giữ lại ở nơi lòng mạch nhỏ.
2. Đột quỵ do chảy máu não
Mặc dù chỉ chiếm 15% ca bệnh nhưng đột quỵ do xuất huyết não có tỷ lệ tử vong rất cao, kích thước khối máu tụ ở não càng lớn thì tiên lượng càng xấu. Máu tràn vào mô não, kích thích các mô não gây phù não, tạo áp lực lên các mô xung quanh, làm chết dần các tế bào não và dẫn đến vỡ mạch não. Đa phần bệnh nhân bị đột quỵ do xuất huyết não sẽ chịu thương tật đến hết đời, chỉ một số ít có thể hồi phục và đi lại được.
II - Đau nhức đầu liên quan tới đột quỵ thế nào?
Những cơn đau đầu dữ dội xảy ra đột ngột là một trong các dấu hiệu điển hình của đột quỵ. Cả 2 dạng đột quỵ nêu trên đều có thể biểu hiện bằng triệu chứng đau nửa đầu, có thể ở vùng trán hoặc sau đầu tùy theo vị trí xảy ra đột quỵ, xuất hiện và biến mất trong vài giây đến vài phút. Đối với những bệnh nhân đau nửa đầu nằm trong độ tuổi dưới 45, thường xuyên hút thuốc lá hoặc sử dụng thuốc tránh thai sẽ có nguy cơ bị đột quỵ cao hơn so với người bình thường.
Người bệnh thường cảm nhận được trước các cơn đau thông qua cảm giác hoa mắt, chóng mặt. Nếu sự báo trước này xảy ra với tần suất lớn hơn 1 lần/tháng thì khả năng đột quỵ im lặng cũng cao gấp 16 lần.
III - Phân biệt cơn đau đầu lành tính và đau đầu gây đột quỵ
Trong một số trường hợp, việc phân biệt giữa chứng đau nửa đầu thông thường và đau nửa đầu gây đột quỵ không hề dễ dàng do cùng xuất hiện các triệu chứng như: mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt, giảm thị lực, mất thăng bằng, đi lại khó khăn. Tuy nhiên, chứng đau nửa đầu gây đột quỵ sẽ thường đi kèm với hào quang thị giác, người bệnh sẽ nhìn thấy những tia sáng hoặc đốm sáng nhấp nháy, đôi khi là các đường sáng ngoằn ngoèo hoặc có hình dạng nhất định, thậm chí là mất thị lực một phần hoặc xuất hiện điểm mù. Ngoài ra, người bệnh có thể cảm thấy tê hoặc ngứa râm ran, châm chích trên tay, mặt, môi hoặc lưỡi.
Thêm vào đó, những cơn đau nửa đầu gây đột quỵ thường có mức độ nặng hơn, xuất hiện thất thường và có xu hướng ngày càng tồi tệ hơn.
IV - Lưu ý để giảm nguy cơ đột quỵ do đau đầu
Để hạn chế đến mức tối đa tình trạng đau đầu gây đột quỵ, bạn nên lưu ý một số điều sau:
- Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, bổ sung đầy đủ dinh dưỡng cho cơ thể, tiêu thụ ít đồ ăn nhiều dầu mỡ, muối, đường, đồ chế biến sẵn.
- Thực hiện chế độ sinh hoạt điều độ, nghỉ ngơi hợp lý, tăng cường vận động cơ thể.
- Giữ tâm trạng vui vẻ, thoải mái, hạn chế căng thẳng, lo lắng.
- Ngưng hút thuốc lá.
- Không tùy tiện sử dụng thuốc tránh thai khi chưa có chỉ định của bác sĩ, nên thay thế bằng các phương pháp tránh thai an toàn khác.
- Thường xuyên theo dõi huyết áp.
- Tuyệt đối không tùy ý sử dụng thuốc giảm đau để giảm triệu chứng bệnh.
Trên đây là những thông tin cơ bản về bệnh đột quỵ, cũng như cách đơn giản nhất để nhận biết đau đầu gây đột quỵ. Nếu có bất kỳ dấu hiệu nào khiến bạn nghi ngờ về tình trạng sức khỏe của bản thân, hãy lập tức tìm kiếm các biện pháp chăm sóc y tế phù hợp để kiểm soát cơn đau và kịp thời điều trị, tránh hậu quả đáng tiếc.