Dự án cao tốc BOT Bắc Giang – Lạng Sơn: Cần sớm tháo gỡ 'nút thắt' cho doanh nghiệp

Dự án ĐTXD tuyến cao tốc Bắc Giang - TP. Lạng Sơn gồm 2 hợp phần: Tăng cường mặt đường QL1 dài 110Km và xây dựng đoạn cao tốc Bắc Giang - TP. Lạng Sơn dài 64Km. Tổng mức đầu tư 12.188 tỷ đồng, khởi công Quý II/2015, tiến độ hoàn thành tháng 12/2019.

Quá trình triển khai Dự án bị dừng gần 2 năm do năng lực Nhà đầu tư yếu kém về tài chính. Tháng 6/2017, sau khi Bộ GTVT chấp thuận giải pháp tăng cường năng lực tài chính Nhà đầu tư, Dự án đã được triển khai trở lại.

Nhà đầu tư thực hiện đầy đủ cam kết

Chia sẻ với chuyên trang Đời sống Plus, ông Trần Phúc Tự - Tổng Giám đốc Công ty BOT Bắc Giang – Lạng Sơn (Nhà đầu tư) cho biết: Khi được Bộ GTVT đề nghị tham gia xử lý bổ sung thay thế Nhà đầu tư trước đây thông qua việc tăng cường năng lực tài chính để Dự án được triển khai trở lại, Nhà đầu tư đã hoàn thành toàn bộ các cam kết với Bộ GTVT như:

Ký hợp đồng tín dụng với Ngân hàng Vietinbank để giải ngân nguồn vốn thực hiện dự án; Góp đủ vốn Chủ sở hữu theo giấy đăng ký kinh doanh là 1.293 tỷ; Triển khai thực hiện toàn bộ khối lượng còn lại của hợp phần QL1 và tháng 12/2017 đã nghiệm thu hoàn thành đưa vào sử dụng; Triển khai hợp phần cao tốc;…

Đến tháng 12/2017, Dự án đã cơ bản hoàn thành GPMB; Đang triển khai thi công đồng loạt trên toàn tuyến, khối lượng đạt khoảng 50% đáp ứng tiến độ yêu cầu (khối lượng đào, đắp đạt 50%; 20/31 cầu đang thi công; giá trị đã giải ngân 4.720/8.744 tỷ đồng đạt 54%).

Tuy nhiên, theo ông Tự, đến nay Bộ GTVT vẫn chưa xử lý các vướng mắc để hỗ trợ cho Dự án như đã thống nhất trước đây.

Nhiều vướng mắc cần Bộ GTVT giải quyết

Theo tài liệu PV thu thập được, một trong những vướng mắc lớn nhất tại dự án cao tốc BOT Bắc Giang – Lạng Sơn là về lãi suất vốn vay.

Cụ thể, theo nội dung của hợp đồng BOT số 15/HĐ.BOT-BGTVT ngày 25/11/2016, lãi suất vốn vay tính toán là 8,11%/năm căn cứ theo hướng dẫn tại Thông tư số 55/2016/TT-BTC ngày 23/3/2016 của Bộ Tài chính (theo đó: lãi suất trong thời gian xây dựng không được vượt quá 1,3 lần bình quân của lãi suất phát hành của Trái phiếu Chính phủ kỳ hạn 10 năm).

Trên thực tế, hợp đồng tín dụng đã ký kết giữa Nhà đầu tư và Ngân hàng lãi suất cho vay (Ngân hàng Công thương Vietinbank chi nhánh Hà Nội) tại thời điểm ký kết là 10,5%/năm. Ngày 21/7/2017, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số 75/2017/TT-BTC sửa đổi bổ sung Thông tư số 55. Theo đó, điều chỉnh mức lãi suất vốn vay các dự án PPP từ 1,3 lần lên 1,5 lần lãi suất phát hành Trái phiếu Chính phủ. Tuy nhiên, Thông tư số 75/2017/TT-BTC đã không đề cập đến các điều khoản chuyển tiếp cho các dự án đã ký kết hợp đồng thực hiện.

Trong quá trình thực hiện, Nhà đầu tư đã báo cáo Bộ GTVT về vướng mắc lãi suất của Dự án và đề nghị cho Dự án được áp dụng Thông tư 75 để điều chỉnh lãi suất. Trước sự việc trên, Bộ Tài chính đã thống nhất và kiến nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép Dự án được cập nhật áp dụng nguyên tắc tính lãi suất theo quy định mới.

Tuy nhiên đến nay, Dự án vẫn chưa được điều chỉnh lãi suất, dẫn đến Nhà đầu tư phải bù lỗ trả lãi hàng tháng tích lũy kéo dài gây tổn thất rất lớn cho doanh nghiệp dự án. Ông Trần Phúc Tự cho biết: Các cổ đông góp vốn đang yêu cầu xem xét để tạm dừng dự án.

Bên cạnh đó, việc Nhà đầu tư tiến hành thu phí cho hợp phần QL1 cũng đang là vấn đề nan giải cần được Bộ GTVT khai thông.

Trong quá trình triển khai Dự án, để phù hợp với tình hình, UBND tỉnh Lạng Sơn đề nghị giảm đi 1 trạm thu phí trên QL1, chỉ sử dụng 1 trạm tại Km93+160. Tuy nhiên, động thái này sẽ làm ảnh hưởng đến doanh thu và hợp đồng tín dụng đã ký kết.

Để giải quyết trước mắt nhằm bù đắp nguồn thu bị thâm hụt, đồng thời có cơ sở triển khai đầu tư bổ sung đoạn cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng vào cao tốc Bắc Giang – Lạng Sơn, Nhà đầu tư đã có văn bản số 212/CV-BOTBGLS ngày 06/11/2017 gửi Bộ GTVT đề nghị điều chỉnh hợp đồng BOT kèm theo Dự thảo phụ lục hợp đồng điều chỉnh; đồng thời UBND tỉnh Lạng Sơn cũng thống nhất việc thu phí tại trạm Km93+160 trên QL1 từ ngày 01/4/2018. Đồng thời UBND tỉnh Lạng Sơn đã có văn bản đề nghị Bộ GTVT chấp thuận.

Nhưng đến nay, Bộ GTVT chưa thống nhất ký phụ lục hợp đồng điều chỉnh để thực hiện thu phí.

Ông Trần Phúc Tự cho hay, dù Nhà đầu tư đã hoàn thành đầy đủ các điều kiện để được tiến hành thu phí trên QL1, số tiền bỏ ra cải tạo Quốc lộ 1 đã gần 1.300 tỷ đồng và Công ty cũng đã có văn bản đề nghị cho thu phí từ lâu nhưng Bộ Giao thông vận tải vẫn chưa có văn bản trả lời.

Ông Tự cũng cho biết trong tháng 3 này, nếu dự án không được thu phí trên Quốc lộ 1 thì nhà đầu tư sẽ bị vỡ phương án tài chính. Theo đó, nhà đầu tư buộc sẽ phải tạm dừng thi công cao tốc.

Trước những vướng mắc nêu trên, ngày 1/3 mới đây, Công ty CP BOT Bắc Giang – Lạng Sơn đã có văn bản kính gửi Bộ trưởng Bộ GTVT để lãnh đạo Bộ xem xét giải quyết.

Xem thêm: Tổng cục Đường bộ khẳng định không dừng thu phí BOT Sóc Trăng