Chất độc hại phthalate có ở hầu hết đồ chơi trẻ em Trung Quốc?

Đồ chơi trẻ em Trung Quốc nói chung và các loại búp bê đầu quả nói riêng có chứa chất độc hại phthalate

Thời gian qua, các nước Châu Âu đã thu hồi toàn bộ búp bê đầu quả do có hàm lượng chất phthalate cao, có thể gây bệnh ung thư cho người sử dụng. Tuy nhiên, dạo quanh các cửa hàng buôn bán đồ chơi trẻ em, có vẻ như thông tin này vẫn chưa khiến các bậc phụ huynh và những người bán hàng thấy sợ hãi.

''Còn người mua là tôi còn bán''

Hầu hết nhiều người bán hàng tại các cửa hàng bán đồ chơi trên phố Lương Văn Can đều tỏ ý đã biết rất nhiều thông tin về việc đồ chơi Trung Quốc nói chung và các loại búp bê đầu quả nói riêng độc hại và có chất gây ung thư. Nhưng họ cùng chung lý giải về việc tại sao phải bán đồ chơi Trung Quốc. Tất cả người bán đều cho rằng, nếu bán đồ chơi Việt Nam thì bán cho ai vì đồ chơi Việt Nam vừa xấu, vừa đắt.

Bác Mai, một người bán hàng ngay đầu phố Lương Văn Can còn “tư vấn”: Bây giờ, từ quần áo, vải vóc, thực phẩm đồ dùng... cái gì không phải xuất xứ từ Trung Quốc? Đồ chơi cũng vậy thôi, không chỉ búp bê đầu quả, ngay cả xe đạp, xe trượt scooter cũng đều từ Tàu mà ra cả. Nếu không dùng thì bọn trẻ con làm gì có đồ chơi. Cũng như bây giờ, nói thẳng ra, nếu cứ sợ đồ Trung Quốc thì ai dám ăn nữa?''. 

Chị Hằng, chủ cửa hàng đồ chơi khá lớn trên phố Lương Văn Can cũng cho biết: “Chúng tôi có nghe người ta nói nhiều về việc đồ chơi có chất ung thư nhưng nói thì cứ nói, mọi người vẫn bán vì vẫn có người muốn mua và vì chúng tôi cũng không biết kinh doanh mặt hàng nào khác cả. Tôi bán hàng mấy năm nay rồi, đã thấy có thông tin nào về việc trẻ con phải nhập viện do chơi đồ chơi đâu. Hơn nữa, do cơ địa từng đứa trẻ, đứa nào bị ung thư đã ung thư rồi, đâu phải vì đồ chơi mà chúng bị bệnh đâu”.

Đi thêm 2-3 cửa hàng khác, hầu hết lý do mà người bán đưa ra là do không có sự lựa chọn nào khác mới bán đồ chơi Trung Quốc vì đây là mặt hàng... thiết yếu với trẻ em, không khác gì sữa bột!

Chị Hằng lý giải thêm: ''Tôi không phải so sánh nhiều, nhìn con búp bê đầu quả đang được dư luận để ý đây cũng đã thấy có sự khác biệt. Búp bê Trung Quốc đẹp, bắt mắt, còn con búp bê của mình đầu trọc lóc. Trẻ con giờ nó khôn lắm, đồ đẹp chúng nó mới chơi. Ngay cả cháu tôi cũng vẫn thường chơi đồ chơi do tôi bán. Tôi đã từng mang búp bê Việt Nam về cho cháu nhưng nó không chơi, vứt xó cả tháng và cứ thích các loại đồ chơi đẹp, lạ, nhiều màu sắc cơ. Chúng nó còn quá bé để giải thích chất nọ, chất kia nên kệ, cứ cho chơi tạm vậy, khi nào lớn sẽ thay đổi''.

Búp bê đầu quả có nhiều loại với giá dao động từ 125.000-175.000 đồng/con. Trên sản phẩm không có bất cứ một dòng thông tin nào về chất liệu, nhà sản xuất, cũng như nhà nhập khẩu, ngoại trừ thông tin vẫn được khuyến cáo ở đa số đồ chơi trẻ em (không sử dụng cho trẻ em dưới 3 tuổi). 

Búp bê Trung Quốc đẹp, bắt mắt nhưng có chứa chất độc hại phthalate

Chất độc hại phthalate có trong đồ chơi trẻ em trên toàn thế giới

Cách đây không lâu, Chính phủ Anh đã tịch thu hàng loạt đồ chơi búp bê đầu quả sau một cuộc kiểm tra từ cơ quan tiêu chuẩn thương mại Medway của Anh cho thấy đồ chơi này chứa hóa chất độc hại phthalate có khả năng gây ung thư, vô sinh ở nam giới và gây dị dạng thai nhi ở phụ nữ mang thai. Cơ quan Medway kêu gọi các cửa hàng thu hồi dòng búp bê độc hại này, đồng thời yêu cầu các bậc phụ huynh không mua dòng sản phẩm này cho con em của họ. Theo đó, bất kỳ vi phạm nào đều phải nhận hình phạt thích đáng là 6 tháng tù giam hoặc phải nộp phạt 5.000 bảng Anh (khoảng 8.200 USD). 

Các cơ quan có thẩm quyền của nước Mỹ cũng phát hiện và thu giữ 20.000 đồ chơi trẻ em Trung Quốc có hàm lượng cao chất phthalate. Thượng nghị sĩ Kirsten Gillibrand của Mỹ cũng cho biết sẽ giới thiệu một dự luật mới cấm xuất hiện chất phthalate trong tất cả đồ chơi dành cho trẻ em dưới 12 tuổi.

Cơ quan Hải quan Pháp cũng đã tiến hành tiêu hủy tổng cộng 33.000 món đồ chơi vì có chứa chất phthalate độc hại, cao gấp 320 lần tiêu chuẩn cho phép của Châu Âu. Hầu hết các mặt hàng tiêu hủy đều là các món đồ chơi sản xuất tại Trung Quốc và nhập khẩu bất hợp pháp vào châu Âu qua ngõ Bỉ.Ở Việt Nam, báo cáo mới nhất của Thanh tra Bộ Khoa học Công nghệ (sau 2 tháng tiến hành kiểm tra trên toàn quốc về mặt hàng đồ chơi trẻ em) thì hiện nay các sản phẩm chứa chất phthalate được phát hiện tại VN và yêu cầu thu hồi gồm hai dòng sản phẩm: thú nhún và mẫu đồ chơi xe điều khiển dùng pin MH9996M. Tất cả đều có xuất xứ từ Trung Quốc.

Đặc biệt với dòng sản phẩm đồ chơi xe điều khiển, kết quả kiểm định hồi tháng 7-2013 tại Trung tâm Tiêu chuẩn đo lường chất lượng 3 (Quatest 3) cho thấy hàm lượng chất phthalate vượt xa mức cho phép. Trước đó, các cơ quan chức năng cũng phát hiện sản phẩm thú nhún do Trung Quốc sản xuất có chứa chất phthalate ở mức 5.000 mg/kg (vượt mức an toàn năm lần).

Chánh thanh tra Bộ Khoa học Công nghệ (KHCN), ông Trần Minh Dũng​

Chánh thanh tra Bộ Khoa học Công nghệ (KHCN), ông Trần Minh Dũng cho biết: “Ngay từ năm 2012, trong khi tiến hành thanh tra trên cả nước về đồ chơi trẻ em, đoàn thanh tra của Bộ đã phát hiện ra trong các loại đồ chơi thú nhún làm bằng nhựa dẻo có chứa hàm lượng chất Phthalate cao gấp nhiều lần tiêu chuẩn hiện hành của thế giới.

Ngay lập tức, chúng tôi đã tiến hành thu hồi và tiêu hủy, đồng thời đã tiến hành phạt nhiều cửa hàng vi phạm các quy định về bày bán đồ chơi trẻ em. Chúng tôi cũng đã đề nghị Bộ KHCN nên bổ sung quy định về hàm lượng giới hạn của hợp chất Phthalate đối với đồ chơi trẻ em. Một ý kiến khác cũng được đoàn thanh tra đưa ra là Bộ KHCN nên phối hợp với Bộ Giáo dục Đào tạo ban hành danh mục đồ chơi trẻ em bị cấm lưu thông trên thị trường. Nhưng để thực hiện được những đề nghị này cũng còn cần thời gian.

Trước mắt, tôi cho rằng, các bà mẹ, các ông bố hãy là những người tiêu dùng thông thái, đừng để con mình tiếp xúc với các sản phẩm đã được khuyến cáo là độc hại, có thể ảnh hưởng tới sự phát triển toàn diện của trẻ nhỏ”.