Bất thường trong vụ "thôn tính" gần 7000 mét đất vàng với giá rẻ mạt ở Hào Nam của Văn Phú Invest

Bất thường gần 7000 mét đất vàng với giá rẻ mạt ở Hào Nam. Trước đây mảnh đất này được quán bia thuê lại.

Hẳn nhiều người còn nhớ thương vụ “ăn kem, kèm đất” của Tập đoàn Đại Dương, khi thương hiệu Kem Tràng Tiền với mảnh đất vàng giữa lòng thủ đô bị thôn tính. Những dấu hiệu tương tự liệu có đang xuất hiện tại lô đất vàng tại số 83 Hào Nam?

Mua cổ phần hay… mua đất?

Theo tìm hiểu của PV, lô đất tại số 83 Hào Nam, Đống Đa, Hà Nội có diện tích 6.690,6 m2, là đất thuê 30 năm (1996-2026), trước đó thuộc quản lý của Công ty In và Văn hóa phẩm. Công ty In và Văn hóa phẩm được biết tới là một trong những thương hiệu lớn trong lĩnh vực in ấn tại Hà Nội.

Ngày 23/12/2014, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao, Du lịch (VHTTDL) có quyết định phê duyệt phương án cổ phần hóa Công ty TNHH MTV In và Văn hóa phẩm. Theo đó, vốn điều lệ của doanh nghiệp sau cổ phần hóa là 72 tỷ đồng, bán cho nhà đầu tư chiến lược 46,77%, bán đấu giá công khai 46,77% cổ phần, bán cho người lao động trong công ty 6,6% cổ phần còn lại.

Một điểm đáng chú ý, ngoài lô đất rộng gần 7.000 m2 tại 83 Hào Nam, doanh nghiệp trực thuộc Bộ VHTTDL này còn nắm trong tay một số mảnh đất vàng khác như lô đất rộng 768 m2 tại Giáp Nhất, Thanh Xuân, Hà Nội là đất thuê 20 năm (1996 - 2016); lô đất 9.555 m2 tại An Thượng, Hoài Đức, Hà Nội là đất thuê 30 năm (2003-2033). 

Cả 3 lô đất trên đều là đất thuê trả tiền hàng năm, đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và không được tính vào giá trị doanh nghiệp khi tiến hành cổ phần hóa.

Sau quyết định phê duyệt phương án cổ phần hóa trên, ngày 8/1/2015, Bộ VHTTDL có quyết định chấp thuận nhà đầu tư chiến lược, phê duyệt bán 3.369.327 cổ phần (46,77% vốn) Công ty In và Văn hóa phẩm cho Công ty CP Thương mại Miền Bắc với giá 10.025 đồng/CP.

Trong một diễn biến khác, trong phiên giao dịch IPO ngày 12/2/2015, Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội đã tổ chức phiên đấu giá bán cổ phần lần đầu ra công chúng của Công ty TNHH MTV In và Văn hóa phẩm với hơn 3,3 triệu cổ phần đưa ra đấu giá, chiếm 46,77% cơ cấu sở hữu sau khi cổ phần hóa, mức giá khởi điểm là 10.000 đồng/cổ phần theo hình thức bán toàn bộ phần vốn của Nhà nước tại doanh nghiệp. Đáng chú ý, có nhà đầu tư đặt mua hơn hai triệu cổ phần (tương đương 60% tổng khối lượng cổ phần đưa ra chào bán).

Mảnh đất 83 Hào Nam đang được xây dựng thành khu biệt thự và chung cư cao cấp

Kết quả, 100% cổ phần đưa ra đấu giá đã được bán cho 7 nhà đầu tư, chiếm 46,77% số cổ phần của công ty sau khi cổ phần hóa. Tổng giá trị cổ phần bán được đạt hơn 33,6 tỷ đồng.

Nhìn lại những những diễn biến trên, chắc hẳn không ít người đặt ra câu hỏi số cổ phần được bán ra trong phiên giao dịch ngày 12/2/2015 sẽ đi về đâu? Liệu số cổ phần trên có liên quan tới cổ đông chiến lược là Công ty Thương mại Miền Bắc?

Được biết, Công ty CP Thương mại Miền Bắc được thành lập năm 2003, có các cổ đông là ông Tô Như Toàn, cùng vợ và em trai ông Toàn là ông Tô Như Thắng. Hiện nay, ông Tô Như Toàn là chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc của Văn Phú Invest và đang nắm tới 25% vốn, tương ứng 40 triệu cổ phiếu VPI.

Theo giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp thay đổi lần 3 ngày 9/4/2015, Tổng giám đốc của Công ty CP In và Văn hóa phẩm là ông Tô Như Thắng (thành viên HĐQT kiêm Phó Tổng giám đốc Văn Phú Invest). Ngoài ra, Chủ tịch Hội đồng quản trị cũng là một cái tên khác đến từ Văn Phú Invest - ông Phạm Hồng Châu.

Tháng 2/2016, anh em ông Tô Như Toàn quyết định giải thể Công ty CP Thương mại Miền Bắc và chuyển số cổ phần sở hữu sang Văn Phú Invest, khi mới là cổ đông chiến lược của Công ty CP In và Văn hóa phẩm được 1 năm.

Và cho tới thời điểm hiện nay, Văn Phú Invest hiện đang triển khai dự án Sapphire Tower tại 83 Hào Nam với quy mô 1 tháp chung cư và 30 căn biệt thự, tổng mức đầu tư là 750 tỷ đồng.

Con đường ngắn?

Sẽ là điều rất bình thường trong việc Văn Phú Invest thâu tóm Công ty In và Văn hóa phẩm, qua đó sở hữu luôn đất vàng 83 Hào Nam. Tuy nhiên, quá trình này lại lộ nhiều dấu hiệu bất thường.
Cụ thể, Điểm a Khoản 1 Điều 8 Thông tư 196/2011 của Bộ Tài chính quy định số lượng cổ phần, giá bán cổ phần cho nhà đầu tư chiến lược được thỏa thuận trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày phương án cổ phần hóa được phê duyệt.

Nhưng, ngày 8/1/2014, Ban chỉ đạo Cổ phần hóa đã ký biên bản thỏa thuận về số cổ phần và giá bán cho nhà đầu tư chiến lược là Công ty CP Thương mại Miền Bắc. Tuy nhiên, tới tận tháng 12/2014 mới chào mời các nhà đầu tư chiến lược nộp hồ sơ tham gia và phê duyệt phương án cổ phần hóa.

Một điểm bất thường khác nữa là mặc dù nắm trong tay nhiều lô đất vàng và đều được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, song các lô đất của Công ty In và Văn hóa phẩm đều không được tính vào giá trị doanh nghiệp khi cổ phần hóa.

Việc này dù không trái quy định tại Nghị định 59/2011 (đất thuê trả tiền hàng năm không tính vào giá trị doanh nghiệp). Bởi vậy, nhiều người đã đặt câu hỏi có hay không dấu hiệu thất thoát tài sản nhà nước ở thương vụ này?

Được biết, đề xuất dự án thương mại hỗn hợp tại 83 Hào Nam đã được Bộ VHTTDL chấp thuận từ tháng 5/2012, tức là 2 năm trước khi Công ty In và Văn hóa phẩm được cổ phần hóa.

Tuy nhiên, doanh nghiệp này không chuyển trạng thái thuê đất thành trả tiền một lần hoặc giao đất, mà lựa chọn phương thức trả tiền thuê đất hàng năm. Như vậy, nhà đầu tư tư nhân sẽ được hưởng toàn bộ lợi tức chênh lệch địa tô sau khi thâu tóm thành công với cái giá rẻ mạt.

Một điểm đáng chú ý khác, theo phương án cổ phần hóa Công ty In và Văn hóa phẩm, nhà đầu tư chiến lược phải có vốn chủ sở hữu tối thiểu là 300 tỷ đồng vào niên độ tài chính 2013. Ngoài ra, cam kết không chuyển nhượng cổ phần được mua trong thời gian tối thiểu 5 năm và có kinh nghiệm trong ngành tối thiểu là 15 năm đối với các doanh nghiệp hoạt động trong ngành in.

Tuy nhiên ở đây, nhà đầu tư chiến lược được lựa chọn là Công ty CP Thương mại Miền Bắc vào thời điểm nộp hồ sơ tham gia mới được thành lập 10 năm, với ngành nghề kinh doanh chính là bất động sản, vốn điều lệ vào đầu năm 2016 là 89 tỷ đồng. Bên cạnh đó, việc chuyển toàn bộ cổ phần sở hữu từ Công ty CP Thương mại Miền Bắc sang Văn Phú Invest khi mới là cổ đông chiến lược của Công ty Cổ phần In và Văn hóa phẩm khi mới được 1 năm là chưa đủ 5 năm theo phê duyệt.

Như vậy, có hay không những dấu hiệu vi phạm phương án cổ phần hóa đã được phê duyệt tại thương vụ cổ phần hóa này? Ngoài ra, theo phương án cổ phần hóa, 90 ngày sau khi chuyển thành công ty cổ phần, Công ty In và Văn hóa phẩm phải hoàn tất thủ tục đăng ký công ty đại chúng, đăng ký giao dịch trên sàn UpCOM và sau đó 1 năm phải đăng ký niêm yết trên các sàn chứng khoán.

Tuy nhiên, đã gần 3 năm sau khi trở thành công ty cổ phần, không có động thái nào cho thấy Công ty In và Văn hóa phẩm sẽ sớm minh bạch hoạt động thông qua đăng ký giao dịch trên sàn UpCOM hay niêm yết trên sàn chứng khoán?!

Hẳn nhiều người còn nhớ thương vụ “ăn kem, kèm đất” của Tập đoàn Đại Dương, khi thương hiệu Kem Tràng Tiền với mảnh đất vàng giữa lòng thủ đô bị thôn tính. Những dấu hiệu tương tự liệu có đang xuất hiện tại lô đất vàng tại số 83 Hào Nam?