Bán hàng trên Facebook phải nộp thuế: Không chỉ Việt Nam “đau đầu”

Những ngày này, dư luận xôn xao trước thông tin người bán hàng trên Facebook phải nộp thuế trong thời gian tới. Lý do cơ quan chức năng đặt ra là bởi hiện có tới 35% công ty cùng hàng triệu cá nhân, hộ gia đình kinh doanh online với doanh thu có khi lên đến cả tỷ đồng song không hề nộp 1 đồng thuế nào.

Điều này là không công bằng với các cá nhân, tổ chức phải nộp thuế khác bởi hiện nay, ngay cả những người kinh doanh quần áo, bán quán ăn cũng phải nộp thuế. Do đó, cơ quan quản lý khẳng định sắp tới sẽ thu thuế của những người bán hàng trên Facebook, YouTube, Instagram, Zalo và nhiều mạng xã hội khác.

Rất có thể người bán hàng trên Facebook phải nộp thuế trong thời gian tới

Vấn đề đánh thuế bán hàng trên Facebook thực tế đã được bàn tới từ lâu, khi vào tháng 1/2015, những người bán hàng online đã được yêu cầu phải đóng thuế và đăng ký với Bộ Công thương theo hình thức sàn giao dịch thương mại điện tử. Tuy nhiên, thực tế là vẫn chưa có người kinh doanh oline nào tự nguyện nộp thuế, cho thấy bài toán thu thuế bán hàng trên Facebook còn nhiều bất cập.

Luật chưa bắt kịp sự phát triển của mạng xã hội

Mạc dù thông tư số 47/2014/TT-BCT quản lý website thương mại điện tử không quy định rõ ràng, cụ thể về nghĩa vụ nộp thuế của người bán hàng trên mạng xã hội nhưng trong Nghị định số 52/2013/NĐ-CP có ghi: Cá nhân, tổ chức bán hàng trên các sàn giao dịch thương mại điện tử có nghĩa vụ nộp thuế đầy đủ theo quy định pháp luật

Tuy nhiên, nhiều luật sư và chuyên gia kinh tế cho rằng Nghị định số 52 và Thông tư số 47 vẫn chưa thể bắt kịp sự phát triển của mạng xã hội hiện nay, nhất là với những mạng xã hội được đăng ký thành lập và có hoạt động ở nước ngoài. Lý do là bởi, chỉ những trang mạng xã hội đăng ký thành lập và hoạt động tại Việt Nam mới thuộc quản lý của Nghị định số 52 và Thông tư số 47 về thương mại điện tử.

Không dễ thu thuế bán hàng trên Facebook

Để người bán hàng trên Facebook phải nộp thuế, cơ quan quản lý Việt Nam phải làm việc với Facebook để mạng xã hội này thực hiện sự hiện diện hợp pháp ở Việt Nam theo các hình thức như lập trang web với tên miền có đuôi .vn, có chi nhánh hoặc văn phòng đại diện tại Việt Nam thì mới được xếp vào diện quản lý của những văn bản nói trên.

Tiếp đó, người bán hàng trên Facebook phải cung cấp chính xác và đầy đủ các thông tin cần thiết cho chủ sàn giao dịch thương mại điện tử như mã số thuế cá nhân, số điện thoại, địa chỉ, họ tên, thông tin về dịch và hàng hóa kinh doanh,… khi đăng ký sử dụng dịch vụ.

Nhiều ý kiến cho rằng việc thu thuế bán hàng trên Facebook là cả bài toán khó

Ngoài ra, người bán cần tuân theo những quy định về bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng, quyền sở hữu trí tuệ, khuyến mãi, quảng cáo, thanh toán,… và phải cung cấp tình hình kinh doanh của mình nếu cơ quan chức năng có thẩm quyền yêu cầu, cũng như phải nộp thuế đầy đủ.

Bài toán nan giải ngay ở Mỹ

Nghe có vẻ vô lý nhưng sự thật, ngay cả nền kinh tế số 1 thế giới cũng đau đầu trước bài toán phải làm sao để người bán hàng trên Facebook phải nộp thuế. Thực tế, hiện nhiều bang ở Mỹ không đánh thuế thu nhập với cửa hàng kinh doanh trên mạng và khách hàng có thể mua đồ mà không cần trả thêm thuế.

Điều này có thể khiến người mua, người bán vui mừng song lại là tin buồn với chính quyền bởi họ phải chi trả các khoản chi tiêu công dựa theo nguồn thu thuế. Trong khi đó, một cửa hàng kinh doanh online hiếm khi có chi nhánh thật và việc truy tra doanh thu của họ rất khó khăn.

Bên cạnh đó, việc mỗi bang ở Mỹ lại có những quy định khác nhau về việc thu thuế cũng khiến cả cơ quan quản lý, doanh nghiệp và người tiêu dùng phải bối rối. Đó là chưa kể đến việc thu thuế bán hàng trên Facebook và nhiều mạng xã hội khác hiện nay ở Mỹ vẫn còn tồn đọng nhiều phức tạp.

Đã có những đề xuất khả thi

Cách đây vài năm, một tờ báo lớn từng bình luận về đề xuất thu thuế bán hàng trên Facebook rằng, tính khả thi gần như bằng 0 dù khung pháp lý thì có. Điều này không khó hiểu khi đa phần các tài khoản trên mạng xã hội đều ẩn danh, máy chủ đặt tại nước ngoài, nên chuyện yêu cầu người bán hàng trên Facebook phải nộp thuế một cách tự nguyện gần như là chuyện viển vông. 

Hiện chưa có văn bản luật nào quy định rõ việc người bán hàng trên Facebook phải nộp thuế

Đặc biệt, hiện tại lại chưa có bất kỳ thông tư, chế tài cụ thể nào được ban hành liên quan đến việc kiểm soát dịch vụ, chất lượng hay truy thu thuế với những cá nhân, tổ chức bán hàng trên mạng xã hội.

Dù vậy, đã có một số đề xuất khả thi về vấn đề này. Theo đó, Giám đốc Sở Công thương TP.HCM – ông Phạm Thành Kiên cho rằng Việt Nam cần làm việc trực tiếp với bên Facebook để quản lý nguồn thu. Cục thuế thành phố cũng cần rà soát lại tài khoản của người kinh doanh trên Facebook bởi bất kỳ cá nhân, tổ chức nào buôn bán online đều cần dùng tài khoản ngân hàng để tiện giao dịch.

Thêm vào đó, nhiều khả năng thời gian tới các ngân hàng sẽ lọc những tài khoản này để cung cấp cho cơ quan thuế; đồng nghĩa với việc nhiều cơ quan chức năng sẽ cùng vào cuộc để người bán hàng trên Facebook phải nộp thuế một cách công bằng, phù hợp.